W 1905 roku rada diecezji lubelskiej zdecydowała o utworzeniu Muzeum Diecezjalnego. Głównym celem placówki miała być ochrona zabytków oraz gromadzenie pamiątek związanych z historią Kościoła Katolickiego w Polsce. Przewidziano, że jeden z działów miał prezentować kolekcję stworzoną dla upamiętnienia wizyty biskupa Franciszka Jaczewskiego. Jako wzór miały posłużyć inne muzea katolickie na ziemiach Rzeczypospolitej. Budowaniem kolekcji…
W 1898 r. w następstwie dwóch wielkich wystaw higienicznych zorganizowanych w Warszawie w 1887 r. i 1896 r., powstało Warszawskie Towarzystwo Higieniczne. Obie ekspozycje zostały zorganizowane przez grupę lekarzy i działaczy związanych z czasopismem „Zdrowie”, pod przewodnictwem redaktora pisma, dra Józefa Polaka. Warszawskie Towarzystwo Higieniczne szybko zdobyło uznanie i poparcie środowisk inteligenckich w całym kraju,…
Jednym z pierwszych orędowników utworzenia muzeum w Suwałkach był Jan Bijejko, nauczyciel Prywatnej Siedmioklasowej Szkoły Handlowej, który w 1907 r. pisał „Muzea są gwałtowną potrzebą naszego szkolnictwa, samouctwa, wreszcie naszego rolnictwa, przemysłu i handlu”, wskazując równocześnie na zakres przyszłej kolekcji – obejmującej zbiory przyrodnicze i etnograficzne oraz bibliotekę. Myśl tę podchwycili dyrektor oraz nauczyciele Szkoły.…
Gimnazjum w Nowym Sączu utworzono w 1818 r., od 1894 r. w związku z pożarem jednego z budynków mieściło się we wzniesionym na potrzeby szkoły gmachu przy ul. J. Długosza. Trudno ustalić, czy wcześniej przy gimnazjum gromadzono kolekcję dydaktyczną. Zbiory naukowe obejmowały kilka gabinetów: archeologiczny, fizyki i chemii, geograficzny, historii naturalnej, gabinet do rysunku odręcznego…
Oddział PTK w Wieluniu powstał w 1910 roku, jednak ze względu na brak ożywionej działalności, uchwałą Zarządu Głównego PTK z 1912 r., uległ rozwiązaniu. W styczniu 1914 postanowiono reaktywować oddział i kontynuować gromadzenie zbiorów muzealnych. Lokal mieścił się przy ul. Gaszyńskiej w domu Tucha. Kustoszem zbiorów wybrano Józefa Kaczkowskiego. Uporządkowano zbiory i sporządzono ich katalog,…
W 1780 r. Hugo Kołłątaj rozpoczął reformy Akademii Krakowskiej. W związku z jego raportem władze uczelni zleciły organizację Gabinetu historii naturalnej. Zadanie to zlecono w 1782 r. pracownikowi akademii, dr Jaśkiewiczowi, później Forsterowi. Pieniądze na ten cel przekazał prezes komisji Edukacji Narodowej Książę Prymas Michał Poniatowski. Jak pisano “Egzystencya Gabinetu historyi naturalnej pochodzi z dobroczynnych…
W 1906 r. powstało Polskie Towarzystwo Krajoznawcze, wówczas od samego początku zaczęto gromadzić zbiory. Były to głównie dary od założycieli PTK, firm, wydawnictw oraz sympatyków Towarzystwa. Muzeum mieściło się w lokalu Polskiej Macierzy Szkolnej przy ul. Sadowej 12. W 1907 r. odbyła się komisja likwidacyjna Polskiej Macierzy Szkolnej, a zgromadzone przez nią zbiory zdecydowano się…
„Poznanie naszego kraju należy do naszych obowiązków narodowych. Dlatego powinniśmy skrzętnie gromadzić wszelkie pomniki naszej przeszłości i wszystko, co może być świadkiem o bieżącej chwili, o losach naszych w tym kraju, w którym od niepamiętnych czasów mieszka nasz naród” napisał w Odezwie do ziomków, umieszczonej na łamach „Przeglądu Politycznego” w 1894 roku, Andrzej Cinciała –…
W marcu 1916 roku, w związku ze zniszczeniami zabytków i kolekcji w związku z działaniami wojennymi na terenach Wołynia zdecydowano się na utworzenie Wydziału Opieki nad zabytkami przeszłości przy C.K.O. w Mińsku Litewskim. Koło zostało podzielone na kilka sekcji, w tym historyczną, artystyczną i architektoniczną. Jego głównym zadaniem stało się fotografowanie i opisywanie najciekawszych zabytków…
Feliks „Manggha” Jasieński (1861-1929) w młodości marzył o karierze pianisty i kompozytora, pasjonował się twórczością Ryszarda Wagnera i ćwiczył kompozycję pod kierunkiem Ignacego Paderewskiego. Po nieudanym debiucie kompozytorskim skierował swoje zainteresowania w stronę sztuk plastycznych. Był aktywnym krytykiem muzycznym, literackim i artystycznym, a jego działalność dziennikarsko-edytorska wpisywała się w szerzej zakrojony program popularyzacji nowych zasad…