Oddział PTK w Wieluniu powstał w 1910 roku, jednak ze względu na brak ożywionej działalności, uchwałą Zarządu Głównego PTK z 1912 r., uległ rozwiązaniu.
W styczniu 1914 postanowiono reaktywować oddział i kontynuować gromadzenie zbiorów muzealnych. Lokal mieścił się przy ul. Gaszyńskiej w domu Tucha. Kustoszem zbiorów wybrano Józefa Kaczkowskiego. Uporządkowano zbiory i sporządzono ich katalog, w którym znajdowały się 123 pozycje (151 przedmiotów).
Chociaż w czasie działań wojennych lokal zajęło wojsko niemieckie a działalność krajoznawczą zawieszono, już w 1915 roku, kiedy lokal został zwolniony, zbiory powiększono o 25 nowych pozycji – 31 grudnia było ich 148.
Nie wiadomo jakie były dalsze losy zbiorów, prawdopodobnie działania wojenne doprowadziły do ich rozproszenia. Warto jednak wspomnieć tę jedną z wielu placówek muzealnych PTK na prowincji, zakładanych mimo wielu przeszkód z jakimi musieli się mierzyć propagatorzy krajoznawstwa w czasach zaborów.
Obecne Muzeum Ziemi Wieluńskiej zostało założone po odzyskaniu niepodległości w 1926 roku przez Polską Macierz Szkolną, w czasie II wojny zniszczone, reaktywowane ponownie w 1964 roku.
Więcej na temat muzeum w Wieluniu:
- Z Pol. Tow. Krajoznawczego, „Ziemia”, 1912, nr 4, s. 62.
- Z Pol. Tow. Krajoznawczego, ”Ziemia” 1914, nr 7, s. 111.
- Rocznik PTK 1914-16, s. 86-87.
- Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu, wikipedia
[mw]