W 1812 r. Dionizy Paszkiewicz (1764-1830), regent sądów grodzkiego i ziemskiego, pisarz ziemski i sekretarz sądu granicznego, na terenie zakupionego majątku w Bordzie-Bijaty (lit. Bardžiai) stworzył tzw. Muzeum w Baublisie. Paszkiewicz był kolekcjonerem – zbierał pamiątki etnograficzne, historyczne i lingwistyczne dotyczące przeszłości Żmudzi. Ponadto opracował, wzorowany na dziele Samuela Bogumiła Lindego, słownik litewsko-polsko-łaciński; tworzył wiersze…
Gabinet Archeologii Antycznej Lyceum Hosianum w Braniewie [niem. Das Antik-Archäologische Kabinett am Lyceum Hosianum] został założony w 1880 r. z inicjatywy Wilhelma Weissbrodta (1836-1917) profesora filologii na wydziale filozofii w Liceum Hosianum w Braniewie. Początkowo planował on stworzenie sali historycznej stanowiącej bazę dydaktyczną dla studentów uczelni. Pod koniec życia Weissbrodta katalog zbiorów liczył 1250 pozycji,…
Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Olkuszu powstał w 1911 roku, w tym samym roku, z inicjatywy pp. Paderewskiego, Piątkowskiego i inż. Osmołowskiego powstało Muzeum PTK w Olkuszu. Podstawą jego kolekcji stała się kolekcja geologiczna z jury krakowsko-wieluńskiej. Dzięki inicjatywie społecznej zdołano zebrać 700 eksponatów, dotyczących historii miasta i regionu, zwłaszcza przedmioty z dziedziny etnografii, archeologii…
Muzeum Narodowe Polskie w Raperswilu w Szwajcarii zostało założone z inicjatywy Agatona Gillera (1831-1887) dziennikarza i działacz niepodległościowego na emigracji. Placówkę ufundował Władysław hr. Broel Plater (1808-1889) polityk, dziennikarz, poseł na Sejm i aktywny działacz polskiego środowiska narodowego na emigracji. Siedzibą muzeum stał się zamek nad brzegiem Jeziora Zurychskiego (wydzierżawiony na 99 lat). Gromadziło ono…
Muzeum Starożytności i Artystyczno-Przemysłowe działało w latach 1906-1909 i 1910-1914. Jego założycielem był Antoni Brodowski (1859–1928), inżynier, zatrudniony jako urzędnik wileńskiego okręgu inżynierskiego, zajmującego się nadzorem i budową mostów, dróg oraz obiektów o znaczeniu strategicznym. Całe życie Brodowski oprócz pracy zawodowej poświęcił swojej pasji, czyli gromadzeniu zabytków historycznych, okazów archeologicznych i dzieł sztuki. Z zachęcających…
Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie zostało założone w 1906 roku z inicjatywy E. Orzeszkowej, W. Zachorskiego, J. Matwiłły, A. Parczewskiego i S. Kościałkowskiego. Zgodnie ze statutem Towarzystwo miało na celu „pielęgnowanie nauk, umiejętności i literatury w języku polskim, w szczególności zaś badanie kraju pod względem przyrodniczym, etnograficznym, historycznym, ekonomicznym i statystycznym” (§ 2). Swoją działalność…
Muzeum Przemysłu i Rolnictwa zostało utworzone w 1875 r. W początkowych latach zrzeszało ono przedstawicieli arystokracji, finansjery i świata naukowego. Celem muzeum stało się z jednej strony gromadzenie okazów związanych z przemysłem i rolnictwem, z drugiej popularyzacja wiedzy poprzez wystawy czasowe oraz tworzenie biblioteki i pracowni naukowych. Źródłem finansowania muzeum były składki i donacje członków.…
W 1817 roku władze miejskie Warszawy zakupiły d. Pałac Jabłonowskich na funkcję nowego ratusza miejskiego. Po jego dostosowaniu przeniesione zostały do gmachu wszystkie urzędy, a prawdopodobnie również archiwalia i zabytki historyczne związane z przeszłością miasta. Zbiory Magistratu nie były tworzone z myślą o powstaniu kolekcji muzealnej, stanowiły pozostałości po wcześniejszych przedmiotach reprezentacyjnych i użytkowych oraz …
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie zostało utworzone w 1860, najprawdopodobniej inspiracją do jego utworzenia przyszła z Petersburga. Inicjatorami „Zachęty” byli artyści, przed wszystkim Wojciech Gerson (1831-1901), Alfred Schouppé (1812-1899) oraz Marcin Olszyński (1829-1904). Struktura Towarzystwa obejmowała członków rzeczywistych i zwyczajnych, którzy opłacali składki członkowskie, oraz wybieranych przez Komitet towarzystwa członków honorowych. Prezesami Towarzystwa byli…
Emeryk Hutten-Czapski, ur. w 1828 roku w Stańkowie na Białorusi, kolekcjoner gł. numizmatów, w 1851 został członkiem Towarzystwa Archeologiczno-Numizmatycznego. Na początku lat 60. XIX w. nabył i przebudował pałac w Stańkowie, tam umieścił swoje zbiory – 20 tys. książek, ryciny, obrazy i kilkanaście tys. numizmatów, tkaniny słuckie, zbroje, ordery polskie, odznaki masońskie, porcelanę, szkło, brązy,…