Sztolcman Jan Stanisław (1854-1928)

Zoolog, podróżnik, ornitolog, myśliwy; pracownik Gabinetu Zoologicznego Uniwersytetu Warszawskiego; w latach 1875-1884 prowadził badania w Ameryce Południowej, m.in. w Peru i Ekwadorze. Od 1887 roku objął funkcję kierownika Muzeum Branickich, od 1919 roku wicedyrektor Państwowego Muzeum Zoologicznego. Inicjator założenia Międzynarodowego Towarzystwa Ochrony Żubra (1923). Autor ponad 300 prac naukowych. Na fotografii: Jan Sztolcman, źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Sztolcman#/media/File:Jan_Sztolcman_Polish_ornithologist.jpg…

Włocławek, Muzeum Ziemi Kujawskiej (1908)

Pomysł utworzenia Muzeum zabytków Kujawskiej Ziemi (Muzeum odd. Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego), pojawił się w czasie pierwszego walnego zebrania Oddziału Kujawskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, w maju 1908 roku. Wówczas też powstała sekcja muzealna. Przejęła ona zbiory przekazane przez Muzeum szkolne po zamkniętej Macierzy Polskiej. Pierwszym kustoszem została Felicja Olszewska. W 1909 roku kustoszem został Cyprian Apanowicz…

Warszawa, Muzeum ornitologiczne hr. Branickich (1887-1918)

Od drugiej połowy XIX wieku rodzina Branickich uczestniczyła w budowaniu kolekcji Gabinetu Zoologicznego przy Uniwersytecie Warszawskim. W związku z zagrożeniem wywiezienia gromadzonych zbiorów, od 1880 roku za namową kustosza Gabinetu, Władysława Taczanowskiego (1819-1890), Braniccy ograniczali dary dla Gabinetu na rzecz prywatnej kolekcji gromadzonej we Francji oraz w Warszawie. W 1887 roku, Ksawery Branicki (1864-1926) zainicjował…

1883 – Kraków, Wystawa pamiątek z epoki Jana III

Pomysłodawczynią organizacji wystawy pamiątkowej po Janie III Sobieskim była ks. Zuzanna Czartoryska, która wystąpiła z tą propozycją w 1879 roku. W związku z nadchodzącą rocznica 200-lecia odsieczy wiedeńskiej, zdecydowało się na połączenie obchodów z prezentacją pamiątek po władcy. Równocześnie dzień otwarcia wystawy, 12 września 1883 roku, był datą otwarcia dla zwiedzających Muzeum Narodowego w Krakowie.…

1903 – Częstochowa, Projekt muzeum im. Kordeckiego

W 1902 roku ówczesny przeor Klasztoru Jasnogórskiego, Euzebjusz Rejman zaproponował upamiętnienie 300-letniej rocznicy urodzin Augustyna Kordeckiego (1603-1673) założenia muzeum “pamiątkowego” jego imienia. Projekt ten nie został nigdy zrealizowany, chociaż znajdujące się w klasztorze Paulinów zbiory i skarbiec, o charakterze protomuzealnym, umożliwiały realizację takiej inicjatywy. Idei tej przyświecało najpewniej przekonanie wyrażone w przewodniku po Jasnej Górze,…

1897 – Warszawa, Wystawa introligatorska

Wystawa introligatorska została otwarta w maju 1897 roku w wielkiej sali w Muzeum Przemysłu i Rolnictwa przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 w Warszawie. Idea ekspozycji wyszła od Sekcji rzemieślniczej działającej przy Muzeum rzemiosł i Sztuki Stosowanej (które korzystało z sal Muzeum Przemysłu i Rolnictwa). Jednym z głównych organizatorów ekspozycji był Samuel Dickstein (1851-1939) matematyk, historyk…

1895 – Warszawa, Wystawa Metalowa

W 1895 roku w gmachu nieistniejącego już dziś gmachu cyrkowego przy ulicy Ordynackiej (wyb. w 1883 roku wg projektu Wincentego Rakiewicza, obecnie w tym miejscu znajduje się budynek Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina), zorganizowana została “Wystaw Metalowa” obejmująca szeroki zakres metalowych przedmiotów – od krat i żyrandoli po zabawki i instrumenty muzyczne. Celem ekspozycji było “rozjaśnienie…

1903 – Cieszyn, Wystawa polska

Wystawa w Cieszynie otwarta została 30 sierpnia z inicjatywy Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego dla Księstwa Cieszyńskiego. Na ekspozycję przeznaczono niemal cały, dwupiętrowy gmach “polskiej szkoły ludowej”. Jak pisał recenzent “Wystawa polska ma być przeglądem sił kulturalnych, – a że jest pierwszym przeglądem, tem więc ważniejszym musi być sam fakt jej otwarcia”. Ekspozycję otworzył kierujący towarzystwem ks.…

Chmielińska Aniela (1868-1936)

Społecznik, etnograf, inicjatorka powołania Polskiej Macierzy Szkolnej w Łowiczu oraz Muzeum Etnograficznego w Łowiczu, członkini Sekcji Muzealnej Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Łowiczu, kolekcjonerka okazów etnograficznych Muzeum Etnograficzne w Łowiczu, członkini Sekcji Nauczania Polskiej Macierzy Szkolnej w Łowiczu, organizatorka bibliotek, wystaw, działaczka społeczna i oświatowa, krajoznawca, twórczyni Muzeum Etnograficznego Ziemi Łowickiej – tak w skrócie…

1903 – Lwów, Wystawa stu dzieł Jacka Malczewskiego

Na przełomie kwietnia i maja 1903 roku Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie zorganizowało wystawę stu prac Jacka Malczewskiego (1854-1929). Jak można przeczytać we wstępie do katalogu: “Otwierając wystawę stu dzieł naszego mistrza polskiego Jacka Malczewskiego, spełnia Dyrekcya jeden z najważniejszych punktów swego programu” i dalej: “[autora] poznać możemy tylko, poznając ciągłość jego rozwoju. Wtedy-to…