Dnia 1 listopada 1893 zmarł Jan Matejko, jeden z najwybitniejszych polskich przedstawicieli malarstwa historycznego, kolekcjoner, prekursor konserwacji i ochrony zabytków, głównie m. Krakowa, profesor i wieloletni dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, członek wielu towarzystw i stowarzyszeń artystycznych, naukowych i społecznych. Z inicjatywą utworzenia muzeum wyszedł prof. Marian Sokołowski, który na łamach „Czasu” przedstawił projekt…
W latach 1907-1914 ks. kanonik Józef Mrozowski (1864-1924) został wysłany przez radę Archidiecezji Warszawskiej w objazd po diecezji w celu przeprowadzenia szczegółowego spisu starożytności kościelnych. Wyniki swoich badań opublikował na łamach czasopisma „Wiadomości Archidyecezyalne Warszawskie” w 1917 r. Stwierdził wówczas: “Piszący miał możność zwiedzenia wielu kościołów i parafii naszej Archidyecezyi przy zbieraniu materyału dla utworzenia…
Jak pisano w sprawozdaniu za rok 1913 „Idea muzeum kaszubsko-pomorskiego powstała wśród młodokaszubów, gromadzących się wokół dziennikarza i pisarza dr Aleksandra Majkowskiego (1876-1938) i pierwszy wyraz znalazła na łamach „Gryfa” (1908). Celem twórców muzeum było „zachować skarby, nagromadzone przez ojców, dla przyszłych pokoleń, i jednych i drugich łączyć pasmem tradycji. Dla nas – pisano –…
W 1584 r. w Krakowie ks. Piotr Skarga utworzył w Krakowie Bractwo Miłosierdzia Bogarodzice, którego celem była pomoc materialna i duchowa ludziom ubogim, wstydzącym się żebrać. Miało ono charakter świecki, jednak wśród jego członków znajdowali się również przedstawiciele duchowieństwa. Przy bractwie powołano tzw. Bank Pobożny, który stanowił kapitał pod nieoprocentowane fanty i zastawy osób potrzebujących.…
Pokucie po I rozbiorze znalazło się pod panowaniem austriackim. Krainę rozsławił m.in. Oskar Kolberg (1814-1890) – polski etnograf, folklorysta i kompozytor, który w 1880 roku był współorganizatorem wielkiej wystawy etnograficznej w Kołomyi. Udział w niej wziął sam cesarz Franciszek Józef. Dwa lata później urządzono wystawę czasopism a w 1888 wystawę dzieł sztuki polskiej, oraz starożytności…
Muzeum Sztuk Pięknych w Warszawie powstało w 1862 r. na mocy „Ustawy o Wychowaniu Publicznym w Królestwie Polskim”. Kolekcję tworzyć miały zbiory rycin z ówczesnej Biblioteki Rządowej i Szkoły Sztuk Pięknych, obrazy olejne i odlewy gipsowe będące w zarządzie szkoły i działających w jej ramach gabinetów, a także kolekcja Piotra Fiorentiniego zakupiona przez Szkołę Sztuk…
W 1907 roku w rocznym Sprawozdaniu Towarzystwa Szkoły Ludowej zapisano, że Koło T. S. L. w Tarnopolu po nabyciu realności przy ul. Mickiewicza, pomyślało o „tym najtrudniejszym może do zdobycia, ale i najbardziej kształcącym środku oświatowym, jakim jest każde Muzeum”. Powołano wówczas specjalną Komisję z prof. Stanisławem Srokowskim, prezesem TSL i późniejszym dyrektorem Muzeum, na…
Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Przeszłości zostało założone w 1906 roku, a pierwsze spotkanie odbyło się w sali Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Członkami Towarzystwa, oprócz wybitnych architektów, artystów i historyków byli także działacze czynni na polu kolekcjonerstwa i muzealnictwa, m.in. Zygmunt Gloger oraz Erazm Majewski. Już w 1906 roku utworzono wydział Architektoniczny, Starej Warszawy i Gospodarczy…
Miejskie muzeum w Kownie ma długą tradycję. Zostało ono powołane w 1897 roku w oparciu o dwa zbiory. Pierwszy, paleontologiczny, zgromadzony został w czasie prac budowlanych przy fortyfikacjach Kowieńskich (1882) i po konsultacjach z Cesarską Komisją Archeologiczną w Sankt Petersburgu przekazany do zarządu miasta w Kownie. Twórcą drugiego zbioru był pochodzący z okolic Kijowa filolog…
Projekt utworzenia muzeum w Lublinie pojawił się już na początku XX wieku. Językoznawca i etnograf Hieronim Łopaciński (1860-1906) „Słówku o potrzebie zakładania bibliotek i muzeów miejscowych i prowincjonalnych” (1903) wskazywał na konieczność utworzenia tego rodzaju instytucji w mieście. Jak pisał: w muzeach „prowincjonalnych lub miejscowych powinno być wszystko, co by dało pojęcie o tym właśnie…