W latach 1911-1918 w Bychowie funkcjonowało Pokazowe mobilne muzeum pedagogiczne przy powiatowym ziemstwie w Bychowie. Było to muzeum lokalne o profilu pedagogicznym przy administracji samorządowej szczebla powiatowego (ziemstwo powiatowe). Gdy w 1911 r. utworzono ziemstwa (władzy samorządowej różnych szczebli) w guberniach zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego, zaczęły przy nich powstawać różnego rodzaju organizacje oraz instytucje społeczne i…
Muzeum Diecezjalne w Żytomierzu powstało w 1909 roku jako miejsce ważne dla lokalnej społeczności – bastion katolicyzmu i polskości. Mieściło się w żytomierskim Domu dla Księży. Instytucja miała charakter patriotyczny – religia była pretekstem do pielęgnowania pamięci polskiej w kontekście lokalnym, dlatego też nie można było uniknąć znamion pamięci rosyjskiej, choć mało istotnych. Jego celem była…
Druga dyneburska początkowa szkoła miejska powstała w 1889 r. Statut „wyższej początkowej” uzyskała 1 I 1913 r. Rok później uczyło się w niej 168 osób orz 32 istniejącej przy niej klasie rzemieślniczej. Dotacja na utrzymanie wynosiła wówczas 10623,20 rubli. Muzea znajdujące się szkołach początkowych w guberni witebskiej działały na mocy regulaminu z 1872 r. Ulokowane…
W 1903 roku z inicjatywą otwarcia placówki wyszedł pastor Arthur Schmidt, a realizacji podjął się Eduard Schnack (1853–1941), mistrz kominiarski i zarazem hobbysta-przyrodnik. Przy tworzeniu tej placówki sporą rolę odegrał też miejscowy nauczyciel, później docent antropogeografii w Wiedniu, Erwin Hanslik (1880–1940). Muzeum oficjalnie otwarto 25 lipca 1906 roku, a jego pierwszym kustoszem został Schnack. Mieściło…
Towarzystwo Szkoły Ludowej założone w Krakowie w trakcie obchodów 100. rocznicy Konstytucji 3 maja w 1891 roku, swoim działaniem obejmowało Galicję, Bukowinę, Śląsk, Morawy i Bośnię. Towarzystwo „brało w opiekę i obronę język polski i narodowość polską tam wszędzie, gdzie tego zachodzi największa potrzeba, a więc przede wszystkim na kresach”. Jednym z zadań T.S.L. było,…
W 1891 roku w Chicago utworzono Muzeum Związku Narodowego Polskiego. Kolekcja muzealna stworzona została na podstawie darowizny emigranta z 1831 roku dr. Henryka Kałłusowskiego – lekarza, uczestnika powstania listopadowego, reprezentanta Rządu Narodowego w Stanach Zjednoczonych, działacza patriotycznego, współzałożyciela Stowarzyszenia Polaków w Ameryce, potem członka Towarzystwa Demokratycznego Wygnańców Polskich w Ameryce.W muzeum znajdowały się pamiątki polskie i…
Do 1918 roku na terenie Lwowa powstały dwa muzea związane z kościołem rzymsko-katolickim. Pierwszym z nich było Muzeum Katechetyczne utworzone w 1905 roku z inicjatywy Koła lwowskich X. Katechetów. Mieściło się w siedzibie Towarzystwa Kapłanów we Powie przy Placu Kapitulnym 7. Najprawdopodobniej nigdy nie zostało oficjalnie otwarte, a koncepcja tworzenia zbiorów została zarzucona po odzyskaniu…
Muzeum Archideicezjalne w Poznaniu powstało pod koniec XIX wieku. Historia instytucji ściśle związana jest z 1891 rokiem, kiedy to Florian Stablewski, został mianowany na urząd arcybiskupa Diecezji Poznańskiej. Był zagorzałym kolekcjonerem, który swoje zbiory nakazał ulokować przy ulicy Wieżowej 1, w klasztorze karmelitanek bosych. Dokładna data powstania muzeum jest sporna, w literaturze podaje się daty…
Muzeum Diecezjalne w Tarnowie jest powszechnie uważane za najstarsze muzeum rzymsko-katolickie na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Zostało utworzone w 25 listopada 1888 roku, 18 lat po Muzeum Diecezjalnym we Włocławku. Tarnowska instytucja była jednak szerzej znana, dzięki swojej otwartości na zwiedzających. Inicjatorem był rektor Seminarium Duchownego ksiądz Józef Bąba, historyka Kościoła i prawa kanonicznego. Początkowo funkcjonowało…
W 1870 roku bracia Stanisław i Zenon Chodyńscy doprowadzili do utworzenia Muzeum Seminaryjnego we Włocławku, minowego później Muzeum Diecezjalnym. Chodyńscy byli duchownymi piastujący wysokie stanowiska w tamtejszym Seminarium Duchownym – Zenon był jego wicedyrektorem, a Stanisław profesorem. Widzieli, jaka siła drzemie w dobrze wykształconym narodzie, starali się więc zaszczepić swoją ideę we Włocławku. Podarowali więc…