Nowy Sącz, 1909, Muzeum Ziemi Sądeckiej

Towarzystwo Szkoły Ludowej założone w Krakowie w trakcie obchodów 100. rocznicy Konstytucji 3 maja w 1891 roku, swoim działaniem obejmowało Galicję,  Bukowinę,  Śląsk, Morawy i Bośnię. Towarzystwo „brało w opiekę i obronę język polski i narodowość polską tam wszędzie, gdzie tego zachodzi największa potrzeba, a więc przede wszystkim na kresach”. Jednym z zadań T.S.L. było,…

Lwów, 1905, Muzeum Katechetyczne

Do 1918 roku na terenie Lwowa powstały dwa muzea związane z kościołem rzymsko-katolickim. Pierwszym z nich było Muzeum Katechetyczne utworzone w 1905 roku z inicjatywy Koła lwowskich X. Katechetów. Mieściło się w siedzibie Towarzystwa Kapłanów we Powie przy Placu Kapitulnym 7. Najprawdopodobniej nigdy nie zostało oficjalnie otwarte, a koncepcja tworzenia zbiorów została zarzucona po odzyskaniu…

Poznań, 1894/1898, Muzeum Archidiecezjalne

Muzeum Archideicezjalne w Poznaniu powstało pod koniec XIX wieku.  Historia instytucji ściśle związana jest z 1891 rokiem, kiedy to Florian Stablewski, został mianowany na urząd arcybiskupa Diecezji Poznańskiej. Był zagorzałym kolekcjonerem, który swoje zbiory nakazał ulokować przy ulicy Wieżowej 1, w klasztorze karmelitanek bosych. Dokładna data powstania muzeum jest sporna, w literaturze podaje się daty…

Tarnów, 1888, Muzeum Diecezjalne

Muzeum Diecezjalne w Tarnowie jest powszechnie uważane za najstarsze muzeum rzymsko-katolickie na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej. Zostało utworzone w 25 listopada 1888 roku, 18 lat po Muzeum Diecezjalnym we Włocławku. Tarnowska instytucja była jednak szerzej znana, dzięki swojej otwartości na zwiedzających. Inicjatorem był rektor Seminarium Duchownego ksiądz Józef Bąba, historyka Kościoła i prawa kanonicznego. Początkowo funkcjonowało…

Włocławek, 1870, Muzeum Diecezjalne

W 1870 roku bracia Stanisław i Zenon Chodyńscy doprowadzili do utworzenia Muzeum Seminaryjnego we Włocławku, minowego później Muzeum Diecezjalnym. Chodyńscy byli duchownymi piastujący wysokie stanowiska w tamtejszym Seminarium Duchownym – Zenon był jego wicedyrektorem, a Stanisław profesorem. Widzieli, jaka siła drzemie w dobrze wykształconym narodzie, starali się więc zaszczepić swoją ideę we Włocławku. Podarowali więc…

Lublin, 1918, Muzeum Diecezjalne

W 1905 roku rada diecezji lubelskiej zdecydowała o utworzeniu Muzeum Diecezjalnego. Głównym celem placówki miała być ochrona zabytków oraz gromadzenie pamiątek związanych z historią Kościoła Katolickiego w Polsce. Przewidziano, że jeden z działów miał prezentować kolekcję stworzoną dla upamiętnienia wizyty biskupa Franciszka Jaczewskiego. Jako wzór miały posłużyć inne muzea katolickie na ziemiach Rzeczypospolitej. Budowaniem kolekcji…

Częstochowa, 1905, Muzeum higieny

W 1898 r. w następstwie dwóch wielkich wystaw higienicznych zorganizowanych w Warszawie w 1887 r. i 1896 r., powstało Warszawskie Towarzystwo Higieniczne. Obie ekspozycje zostały zorganizowane przez grupę lekarzy i działaczy związanych z czasopismem „Zdrowie”, pod przewodnictwem redaktora pisma, dra Józefa Polaka. Warszawskie Towarzystwo Higieniczne szybko zdobyło uznanie i poparcie środowisk inteligenckich w całym kraju,…