Lwów, Lwowska Galeria Miejska (1907)

Lwowska Galeria Miejska została otwarta w 1907 roku, jednak pierwsze głosy wskazujące na potrzebę stworzenia tego rodzaju instytucji pojawiły się już w drugiej połowie XIX wieku. Do realizacji postulowanej przez malarza Kornelego Szlegla (1861) nie doszło, jednak już kilka lat później miasto otrzymało kolekcję obrazów i rycin majora armii austriackiej Karola Kühnla (1874). W 1897…

Toruń, Zbiory Towarzystwa Naukowego Toruńskiego (1875-1930)

W 1875 roku w Toruniu, z inicjatywy Zygmunta Działowskiego powstało Towarzystwo Naukowe, a jednym z jego celów było „zbieranie i przechowywanie wszelkich pamiątek i zabytków krajowych, mianowicie do przeszłości Ziem Pruskich się odnoszących, i przedmiotów naukowych oraz pielęgnowanie nauk i umiejętności w języku polskim”. Zadanie to miało być realizowane m.in. poprzez “gromadzenia wszelkich pamiątek i…

Lwów, Muzeum Towarzystwa Ludoznawczego (1895)

W 1894 roku we Lwowie odbyła się Powszechna Wystawa Krajowa. Zorganizowany wówczas dział etnografii przyczynił się do założenia lwowskiego Towarzystwa Ludoznawczego. W statucie stowarzyszenia (1894) przewidziano m.in. utworzenie przy Towarzystwie muzeum. Pierwszym prezesem Towarzystwa i współautorem koncepcji muzeum był slawista, etnograf, etnolog Antoni Kalina  (1846-1906). Stowarzyszenie swoją działalność rozpoczęło w lutym 1895 roku. Towarzystwo początkowo…

Lwów, Muzeum Technologiczne im. cesarza Franciszka Józefa /zbiory Instytutu Technologicznego Izby Handlowej i Przemysłowej (1898)

Muzeum Technologiczne im. cesarza Franciszka Józefa dla przemysłu rękodzielniczego we Lwowie zostało założone przez Izbę Przemysłową i Handlową we Lwowie, w 1898 roku: “na uczenie 50-letniego jubileuszu panowania Najmiłościwszego Cesarza i Króla Franciszka Józefa I. w celu systematycznego popierania technicznej strony produkcyi przemysłu rękodzielniczego”. Muzeum zarządzane było przez “Kuratoryję”, zespół kilkunastu wybranych na trzyletnią kadencję…

Bydgoszcz, Muzeum Miejskie (1890)

W 1880 roku rozpoczęło swoją działalność Bydgoskie Towarzystwo Historyczne (Historische Verein zu Bromberg), które przekształciło się w 1888 r. w Towarzystwo Historyczne Obwodu Noteckiego (Historische Verein für Netzedistrikt). Celem Towarzystwa było badanie i dokumentowanie dziejów regionu. Tworzona przy okazji prowadzonych badań kolekcja rozrastała się dzięki ofiarności członków Towarzystwa oraz darów, które gromadzono w jednej z…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Galeria Obrazów

W 1815 roku do zbiorów Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego zakupiono wzory gipsowe z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, prawdopodobnie w tym czasie do zbiorów Uniwersytetu trafiać zaczęły pierwsze obrazy, tworząc przy Gabinecie Odlewów Gipsowych niewielki zbiór obrazów, określany także, nieco na wyrost, Galerią malarstwa. Zakupy do zbiorów były sporadyczne, dokonywane z rozkazu monarchy (Mikołaja I) oraz Komisji…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Zbiór materii medycznej

Zbiór materii medycznej został założony przez Wincentego Szczuckiego, lekarza i chirurga w 1820 i funkcjonował przy Gabinecie farmaceutycznym. Dozór nad zbiorem powierzono preparatorom Gabinetu Farmaceutycznego. Obejmował on ok. 160-180 przedmiotów (narzędzi) oraz okazy podlegające systematycznej wymianie w związku z prowadzonymi zajęciami dydaktycznymi i szybkim zużyciem. Wśród okazów trwałych znajdowały się głównie naczynia, do nietrwałych należały…

Warszawa zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet farmacyiny

W 1809 na Uniwersytecie z inicjatywy farmakologa i wykładowcy Józefa Celińskiego założona została pracownia chemiczna i farmaceutyczna wraz ze zbiorem farmaceutycznym. Gabinet Farmacyjny [Farmaceutyczny] znajdował się początkowo w sali wykładowej, w pomieszczeniu w którym mieścił się również Gabinet Anatomiczny. Ze względu na wykorzystywanie w czasie wykładów i brak właściwych warunków przechowywania preparaty ulegały szybkiej degradacji.…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Fizyczny

Gabinet Fizyczny był zbiorem o charakterze muzealnym tworzonym w ramach Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W jego zbiorach znalazły się przyrządy, urządzenia i aparatura fizyczna, nabywana głównie we Francji i w Londynie. Za twórcę Gabinetu uważa się Józefa Karola Skrodzkiego (1787-1832) fizyka, zoologa, profesora i rektora Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, członka Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie. Narzędzia…