Towarzystwo Artystyczne Warszawskie (później Polskie Towarzystwo Artystyczne) utworzone zostało z inicjatywy malarza i właściciela Salonu artystycznego Józefa Pawłowskiego w 1899 roku. Zgodnie ze statutem celem towarzystwa było „a) Połączenie i zbliżenie artystów wszelkich gałęzi sztuk pięknych; b) Dostarczenie możliwości artystom początkującym doskonalenia się w ich specjalnościach; c) współdziałanie w celach wzajemnej pomocy przez wydawanie swym członkom pożyczek i wsparć”.
Dla osiągnięcia tych celów organizacja miała prawo: „a) urządzać publiczne wykłady i odczyty w kwestiach dotyczących sztuk pięknych, wieczory artystyczno-dramatyczne, wieczory, bale, maskarady, przedstawienia, wystawy artystyczne; b) ustanawiać konkursy artystyczne i wyznaczać nagrody, medale i listy uznania; c) utrzymywać bibliotekę i urządzać zebrania (zbiory) artystyczne (составлять библиотеку и художественныя собрания); d) wydawać za pozwoleniem cenzury, dzieła i rozprawy z dziedziny sztuk pięknych; e) pomagać do otrzymania przez członków Towarzystwa zamówień dotyczących ich specjalności z gwarancją ze strony Towarzystwa; f) urządzać i utrzymywać w lokalu Towarzystwa grę w szachy, domino i bilard” (Ustawa Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego, 1899).
Jedną z form aktywności Towarzystwa miało być również gromadzenie zbiorów, obejmujących malarstwo, grafikę i rysunek oraz reprodukcje dzieł sztuki. Zbiory gromadzono w celu poglądowo-historycznego ilustrowania sztuki, jednak prawdopodobnie rozpoczęta kolekcja nigdy nie została udostępniona publicznie. Siedziba Towarzystwa mieściła się na ulicy Trębackiej 10, w Domu Dochodowym Warszawskich Teatrów Rządowych.
W statucie towarzystwa z 1928 roku oraz późniejszej ankiecie zarząd nie potwierdził istnienia kolekcji.
Bibliografia:
- „Kurier Warszawski” nr 161, 1899;
- S. Thugutt, Krótki przewodnik po Warszawie i okolicach, Warszawa 1914, s. 15;
- E. Chwalewik, Zbiory polskie, t. 2, Warszawa 1927, s. 372;
- S. Bołdok, Antykwariaty artystyczne salony i domy aukcyjne, Warszawa: Neriton, 2004, s. 15, 97, 98, 268, 29-301 (Salon artystyczny Józefa Pawłowskiego).
- Ustawa Warszawskiego Towarzystwa Artystycznego, Warszawa 1899 (publikacja dwujęzyczna); Statut Polskiego Towarzystwa Artystycznego, Warszawa 1928.
[tr]