Sandomierz, Muzeum Diecezjalne (1902)

Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu powstało z inicjatywy ks. Józefa Rokosznego (1870-1931), dyrektora dyrektor Seminarium Nauczycielskiego w Radom, absolwenta Seminarium Duchownego w Sandomierzu i Akademii Duchownej w Petersburgu, kanonika sandomierskiej kapituły katedralnej. W 1902 roku, w ramach propagowanej przez siebie ochrony zabytków, zorganizował muzeum, w którym gromadzono zabytki sakralne. Gromadzone zbiory służyły również jako zaplecze do…

Bydgoszcz, Muzeum Miejskie (1890)

W 1880 roku rozpoczęło swoją działalność Bydgoskie Towarzystwo Historyczne (Historische Verein zu Bromberg), które przekształciło się w 1888 r. w Towarzystwo Historyczne Obwodu Noteckiego (Historische Verein für Netzedistrikt). Celem Towarzystwa było badanie i dokumentowanie dziejów regionu. Tworzona przy okazji prowadzonych badań kolekcja rozrastała się dzięki ofiarności członków Towarzystwa oraz darów, które gromadzono w jednej z…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Galeria Obrazów

W 1815 roku do zbiorów Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego zakupiono wzory gipsowe z kolekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, prawdopodobnie w tym czasie do zbiorów Uniwersytetu trafiać zaczęły pierwsze obrazy, tworząc przy Gabinecie Odlewów Gipsowych niewielki zbiór obrazów, określany także, nieco na wyrost, Galerią malarstwa. Zakupy do zbiorów były sporadyczne, dokonywane z rozkazu monarchy (Mikołaja I) oraz Komisji…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Zbiór materii medycznej

Zbiór materii medycznej został założony przez Wincentego Szczuckiego, lekarza i chirurga w 1820 i funkcjonował przy Gabinecie farmaceutycznym. Dozór nad zbiorem powierzono preparatorom Gabinetu Farmaceutycznego. Obejmował on ok. 160-180 przedmiotów (narzędzi) oraz okazy podlegające systematycznej wymianie w związku z prowadzonymi zajęciami dydaktycznymi i szybkim zużyciem. Wśród okazów trwałych znajdowały się głównie naczynia, do nietrwałych należały…

Warszawa zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet farmacyiny

W 1809 na Uniwersytecie z inicjatywy farmakologa i wykładowcy Józefa Celińskiego założona została pracownia chemiczna i farmaceutyczna wraz ze zbiorem farmaceutycznym. Gabinet Farmacyjny [Farmaceutyczny] znajdował się początkowo w sali wykładowej, w pomieszczeniu w którym mieścił się również Gabinet Anatomiczny. Ze względu na wykorzystywanie w czasie wykładów i brak właściwych warunków przechowywania preparaty ulegały szybkiej degradacji.…

Warszawa, Muzeum Lejb-Gwardyjskiego Pułku Wołyńskiego ([1900]-1914)

Rosyjskie muzea pułkowe powstawały na podstawie rozkazu najwyższego nr 279 z 15 września 1884 r., chociaż nie były tam bezpośrednio wspominane. Kilka z nich funkcjonowało na terenie Królestwa Polskiego – pierwsze powstało w Chełmie Lubelskim (Muzeum 65 Moskiewskiego Pułku Piechoty Jego Wysokości). Otwarcie tego rodzaju placówki każdorazowo wymagało specjalnego pozwolenia cara. Muzea pułkowe na początku…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Fizyczny

Gabinet Fizyczny był zbiorem o charakterze muzealnym tworzonym w ramach Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. W jego zbiorach znalazły się przyrządy, urządzenia i aparatura fizyczna, nabywana głównie we Francji i w Londynie. Za twórcę Gabinetu uważa się Józefa Karola Skrodzkiego (1787-1832) fizyka, zoologa, profesora i rektora Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego, członka Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie. Narzędzia…

Kraków, Muzeum Starożytności Towarzystwa Naukowego Krakowskiego (1850-1891)

W 1815 roku w Krakowie założone zostało Towarzystwo Naukowe Krakowskie (TNK), zrzeszające uczonych, miłośników nauki oraz osoby zasłużone dla kultury. W latach 1848-1852 towarzystwo przeprowadziło reorganizację, która doprowadziły do rozwoju jej działalności teoretycznej i praktycznej. Nowy statut (1848) zakładał utworzenie dwóch Wydziałów: Akademicznego (w jego ramach działał m.in. Oddział Sztuk Pięknych) i Rozszerzania Oświaty. Idea…

Poznań, Muzeum Etnograficzne (1911-1939)

U źródeł Muzeum Etnograficznego w Poznaniu leżała potrzeba poznania i zachowania pamiątek ludoznawczych z terenu Wielkopolski. Zachętą do tworzenia takich zbiorów była m.in. mowa bpa ks. dr. Edwarda Likowskiego, wygłoszona na otwarciu nowego budynku Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego (1908), podjęto także próbę organizacji wystawy etnograficznej, która jednak nie doszła do skutku (1909). W 1910 roku…

Ostróg Muzeum im. ks. Ostrogskich (1914)

Zamek Ostrogskich w Ostrogu na Wołyniu  od XVII wieku był siedzibą jednej z największych ordynacji w dawnej Rzeczypospolitej. W XVIII w. zamek zmieniał właścicieli, popadając stopniowo w ruinę. W 1909 roku rozpoczęło swoja działalność Bractwo im. książąt Ostrogskich, na którego czele stanął proboszcz miejscowego soboru Michaił Tuczemski  (Kuczerski?).  Jednym z celów organizacji było stworzenie muzeum…