Kraków, Muzeum Diecezjalne (1906)

W 1880 roku w kapitularzu i skarbcu krakowskiej katedry, z okazji 400-tnej rocznicy śmierci Jana Długosza została zorganizowana wystawa zabytków sakralnych, m.in. relikwiarzy i naczyń liturgicznych. Ekspozycja stała się inspiracją dla stworzenia w Krakowie muzeum diecezjalnego, na które czekać jednam musiano kolejne 20 lat. W 1901 roku na potrzeby przyszłego muzeum kościół katedralny, reprezentowany przez…

Zakopane, Muzeum Tatrzańskie im. Tytusa Chałubińskiego (1888/1889)

Muzeum Tatrzańskie imienia Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem założone zostało przez grono entuzjastów Tatr i Podhala.  Tytus Chałubiński-patron muzeum- (1820-1889), polski lekarz, profesor patologii, miłośnik przyrody. Był współtwórcą Towarzystwa Tatrzańskiego i jednym z pierwszych badaczy przyrody tatrzańskiej. Zbiory muzealne gromadzone przez założycieli i członków Towarzystwa Muzeum Tatrzańskiego obejmowały okazy: mineralogiczne, zoologiczne, botaniczne, etnograficzne, archeologiczne. ponadto…

Lucerna, Muzeum Wojny i Pokoju / Kriegs & Friedens Museum (1902-1919)

Jan Gotlib Bloch (1836-1902) był warszawskim bankierem i przedsiębiorcą pochodzenia żydowskiego, budowniczym wielu linii kolejowych (Droga Żelazna Fabryczno-Łódzka), społecznikiem, filantropem, pacyfistą, autorem m.in. dzieła “Przyszła wojna”, 7 t. (1893-1898). W 1902 roku z jego inicjatywy otwarte zostało Muzeum Wojny i Pokoju w Lucernie (Internationale Kriegs- und Friedensmuseum; Musée international de la guerre et de la…

Lublin, Muzeum odd. Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (1911)

Oddział PTK w Lublinie powstał 20 stycznia 1908, niespełna rok później podjęto próbę stworzenia kolekcji muzealnej. Projekty z 1909 roku obejmowały przede wszystkim założenie własnego muzeum i w tym celu Oddział zamierza rozesłać kwestionariusz w mieście i okolicy do osób, które mogłyby i zechciały ofiarować odpowiednie okazy.     Pod koniec 1909 roku Zarząd nawiązał współpracę z…

Poznań, Kaiser-Friedrich-Museum (1894)

Kaiser-Friedrich-Museum powstało z przekształcenia wcześniej istniejącego w Poznaniu Muzeum Prowincji, działającego przy towarzystwie naukowym (niemieckim Towarzystwie Historycznym). Kaiser-Friedrich-Museum było jednostką publiczną, finansowaną z środków centralnych i lokalnych, podlegającą kontroli Ministerstwa ds. Zdrowia i Wyznań w Berlinie. W latach 1900-1903 muzeum otrzymało nowy, reprezentacyjny gmach, dotacje na rozbudowę kolekcji, depozyty z Berlina, w tym kolekcję Atanazego…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Odlewów Gipsowych

Kolekcja odlewów gipsowych ze zbiorów Stanisława Augusta Poniatowskiego, znajdująca się w posiadaniu jego spadkobierców (ks. Józefa Poniatowskiego) została zakupiona z inicjatywy Izby edukacyjnej (1809). Zgoda na zakup została wyrażona w 1810 roku a do 1811 roku przekazano należną kwotę (27 000 złp). Zbiory umieszczone zostały w salach malarni na Zamku Królewskim, jednak zły stan techniczny pomieszczeń…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Starożytnych Osobliwości

W 1818 roku do zbiorów Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego zostały przekazane dwa naczynia ceramiczne z okresu kultury łużyckiej z cmentarzyska p. Turkiem, odkryte w czasie poszukiwań kamienia do budowy szos, przez kapitana Ludwika Heimlera z przeznaczeniem do „gabinetu uniwersytetu królewskiego warszawskiego”. Faktycznym początkiem Gabinetu starożytnych osobliwości był jednak rok 1821, kiedy Komisja Rządowa WRiOP zdecydowała o…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Rycin

Gabinet Rycin powstał w 1818 roku i był jednostką podległą Bibliotece uniwersyteckiej. Podstawą zbiorów Gabinetu była kolekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego, zakupiona od sukcesorów ks. Józefa Poniatowskiego (1818) z inicjatywy Stanisława Kostki Potockiego. Celem Potockiego było stworzenie zbioru o europejskim poziomie, z tego względu przekazał do Gabinetu cześć własnych zbiorów graficznych (w latach 1818, 1820, 1821).…

Warszawa, zbiory Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1869-1915): Gabinet Numizmatyczny

W 1832 roku Gabinet Numizmatyczny Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego został wywieziony do Petersburga. Zbiory numizmatyczne zaczęto gromadzić ponownie w 1834 roku przy Bibliotece Rządowej (od 1840 Bibliotece Okręgu Naukowego Warszawskiego). Organizacją kolekcji zajmowali się pracownicy Biblioteki. Zbiory numizmatyczne powiększały się dzięki darom, przekazom, głównie Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych, Duchownych i Oświecenia Publicznego i osób prywatnych, w…

Warszawa, zbiory Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego (1818-1832): Gabinet Chirurgiczny

Gabinet Chirurgiczny założony został w  1810 roku, przede wszystkim dzięki zaangażowaniu Józefa Czekierskiego. Kierował on Gabinetem do 1817 roku, jego następcą został Andrzej Dybek, który funkcję tę pełnił do 1826 roku. Ostatnim z opiekunów Gabinetu Chirurgicznego był Emilian Klemens Nowicki, który początkowo kształcił się przy wykonywaniu preparatów w Gabinecie Anatomicznym. Związki między Gabinetem Anatomicznym i…