Historia zbiorów muzealnych w Jędrzejowie związana jest z postacią Feliksa Antoniego Przypkowskiego (1872-1951) lekarza, astronoma-amatora i kolekcjonera zegarów słonecznych. Swoje zbiory zaczął gromadzić od 1895 roku. Stała wystawa zbiorów zegarów została otwarta w 1909 roku, w tym samym czasie powstał Oddział Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Jędrzejowie, którego pierwszym prezesem został Przypkowski. Jednym z najważniejszych celów PTK stało się stworzenie muzeum.

Jednym z pierwszych ofiarodawców został Antoni Sucharski, przekazując przedmioty z zakresu archeologii, paleontologii, mineralogii i numizmatyki. Zbiory umieszczone zostały w domu Emilii Kwiatkowskiej, właścicielki apteki, która udostępniła na ten cel jedno pomieszczenie. Kolekcja licząca wówczas ok. 1000 okazów została umieszczona w wykonanych na ten cel szafach i gablotach.

Równolegle do zbiorów muzealnych Towarzystwo organizowało bibliotekę, którą zaczęto uporządkowywać w 1910 roku. W tym celu zakupiono szafę oszkloną na książki i papiery i gablotę na ważniejsze dokumenty.

Zbiory Oddziału PTK w Jędrzejowie były niejednorodne. Obejmowały m.in. zabytki znalezione w okolicy Jędrzejowa: urny, denary z czasów Kazimierza Wielkiego, skamieniałości jurajskie z kamieniołomów jędrzejowskich, a także fotografie miejscowych zabytków sztuki i budownictwa. Zbiór numizmatów obejmował 550 sztuk, a ekspozycję uzupełniały tablica opadów atmosferycznych oraz krótkie monografie miasteczek powiatu Jędrzejowskiego.

Głównymi darczyńcami byli mieszkańcy Jędrzejowa i okolic. Jak pisano w sprawozdaniu za rok 1909 “W roku sprawozdawczym rozesłaliśmy 174 odezw i kwestionariuszów krajoznawczych po okolicy i otrzymaliśmy 18 odpowiedzi, świadczących o stopniu zainteresowania się daną sprawą”.

W kolejnych latach zbiory rosły znacznie wolniej, w 1910 roku było to 17 sztuk, w 1912 – 32 szt. w tym okazy mineralogiczne, archeologiczne, pamiątki historyczne i numizmaty. Brak informacji na temat dziejów muzeum w czasie I wojny światowej, nie nadesłano także sprawozdań z działalności powojennej, jednak wiadomo, że Muzeum oddziału PTK w 1931 roku mieściło się w budynku Państwowego Seminarium Nauczycielskiego, które do czasu likwidacji (1936) mieściło się w gmachu poklasztornym. Dalsze los zbiorów nie są znane.

Więcej na temat muzeum zob. m.in.:
Oddział Jędrzejowski, “Rocznik PTK 1909, s. 96
Oddział Jędrzejowski, “Rocznik PTK 1910, s. 128-132
Oddział Jędrzejowski, “Rocznik PTK 1911, s. 128-130
Oddział Jędrzejowski, “Rocznik PTK 1912, s. 96-98
Oddział Jędrzejowski, “Rocznik PTK 1913, s. 72

Jędrzejów : nakład Księgarni Polskiej, [1914-1938] ([miejsce nieznane : drukarz nieznany]), widokówka, ze zbiorów Biblioteki Narodowej POLONA

[mw]

Print Friendly, PDF & Email

Małgorzata Wawrzak

Wykonawczyni projektu. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych UMK – kierunek Konserwatorstwo i Muzealnictwo. Praca magisterska pt. Klasztor kartuzów w Kartuzach, napisana pod kierunkiem prof. Mariana Kutznera. Od 2010 roku sekretarz Stowarzyszenia Przyjaciół Wydziału Sztuk Pięknych. W ramach projektu prowadzi kwerendy dotyczące regionu historycznej Małopolski.

Dodaj komentarz