Jedna z pierwszych wystaw kucharskich została otwarta w Wiedniu w 1898 roku. Patronat nad nią objęła cesarzowa Elżbieta a otwarcia dokonał cesarz austriacki. Recenzent “Gazety Przemysłowo-Rzemieślniczej” pisał “Na pierwszy rzut oka, sale wyglądają raczej na wystawę rzeźb, wystawcy bowiem ustawili mnóstwo figur, przeważnie alegorycznych, wyrobionych misternie z masła, szmalcu i innych przysmaków podobnych”, z Apoteozą sztuki kulinarnej na czele. Na ekspozycji pokazano pasztety, trunki, ryby, cukry, torty, ciasta. Bajkowy efekt podkreślał ubiór wystawców, wzorowany na stroje z 1848 roku.
Popularność wiedeńskiej ekspozycji musiała być dosyć duża, skoro w 1900 roku we Frankfurcie nad Menem zorganizowana została Międzynarodowa wystawa kucharska, obejmująca “starożytną” i współczesną sztukę kucharską różnych narodów wraz ze sprzętami i nowinkami kucharskimi.
Zaledwie dwa lata później wystawę kucharską otwarto w Warszawie, w Dolince Szwajcarskiej. W zamierzeniu organizatorów miała ona kilka celów:
1) pobudzić szlachetne współzawodnictwo na polu wytwórczości spożywczej
2) wykazanie postępu wytwórczości krajowej
3) nawiązanie kontaktów między wytwórcami i spożywcami krajowymi i zagranicznymi
4) wyrobienie marki nowych firm i otwarcie rynku zbytu
5) zaznajomienie zagranicy z krajowymi osiągnięciami
Wystawę podzielono na kilka działów:
dział I – sztuka kucharska (potrawy, sosy, marynaty, pikle, konserwy, soki, konfitury, ciasta ręcznie wykonane, kuchnie wojskowe, klubowe, polowe, tanie, ruchome)
dział II – cukiernictwo, piernikarstwo, piekarstwo (biszkopty, czekolady, kawy, herbaty, słodycze wyk. ręcznie i fabrycznie, wyr. piernikarskie)
dział III – spożywczy (wędliny, mięsa, ryby, nabiał i jego przetwory, kasze, mąki, warzywa, owoce i przetwory, zwierzyna, drób, korzenie i przyprawy)
dział IV – napoje (wódki, nalewki, wina naturalne i owocowe, miody, piwa, napoje gazowe i wody stołowe)
dział V – środki pomocnicze
dział VI – informacyjny (tabele poglądowe, statystyczne, cenniki, wzory, ryciny, surogaty, higiena spożywcza, ulepszenia techniczne – spiżarnie i lodownie, zbiory etnograficzne naczyń i narzędzi)
Jak pisał reporter gazety “Dać o niej [wystawie] wyobrażenie w opisie bardzo trudno, boć tu chodzi o okazy spożywcze, które oceniamy też smakiem i węchem, będącemi właściwością indywidualną – i wrażenia których mało nadają się do opisu”.
Podobną wystawę zorganizowano dwa lata później w Poznaniu, jednak z czasem sztukę kucharską zastąpił pragmatyzm spożywczy, który kierował zainteresowania raczej ku przyziemnej praktyce niż uniesieniom podniebienia.
Więcej na temat wystaw kulinarnych zob. m.in.:
Wystawa kucharska w Wiedniu, Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1898, r. 15, nr 6, s. 47
Wiadomości bieżące. Międzynarodowa wystawa kucharska, Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1900, r. 17, nr 35, s. 29
Wystawa kucharsko-spożywcza Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1902, r. 19, nr 14, s. 112-113
Regulamin Wystawy kucharsko-spożywczej Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1902, r. 19, nr 23, s. 184-185
Wystawa kucharsko-spożywcza Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1902, r. 19, nr 26, s. 207
Wystawa kucharsko-spożywcza Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1902, r. 19, nr 40, s. 316-335
Wystawa kucharska w Poznaniu Gazeta Przemysłowo-Rzemieślnicza 1904, r. 21, nr 46, s. 366
Na ilustracji Torty: Ilustracja z książki „Jak gotować” Marii Disslowej. Zdjęcie podpisane: „U góry: Tort Zachera z polewą czekoladową. Tort biszkoptowy, lukrowany, ubrany wiśniami. Tort z orzechów laskowych z maślanym kremem. U dołu: Torty biszkoptowe: z marmeladą morelową, z lukrem i konfiturami”, repr. z książki Maria Disslowa, Jak Gotować, Poznań: Wydawnictwo Polskie R. Wegnera, 1931, zbiory: Mazurkiewicz Janina, zasób: Biblioteka Kolekcji Prywatnyc; źródło:http://www.bikop.eu/dlibra/doccontent?id=15247
Na ilustracji: Wystawa kucharska (sala balowa) [w Dolinie Szwajcarskiej] , fot. Czesław Kulewski, Warszawa, Biesiada Literacka, 1902, zasób: Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
Na ilustracji: Wystawa kucharska, pawilony w Dolinie Szwajcarskiej, fot. Czesław Kulewski, Warszawa, Biesiada Literacka, 1902, zasób: Biblioteka Publiczna m.st. Warszawy – Biblioteka Główna Województwa Mazowieckiego
[ato]
