W 1911 roku Delegacja  Architektów Polskich ze współudziałem Towarzystwa  „Polska  Sztuka  Stosowana” rozpoczęło organizację Wystawy architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowem. Miała zostać urządzona przy parku dra. Jordana  od maja do października 1912 roku.

Jak pisał jeden z członków Komitetu Wykonawczego Jerzy Warchałowski, „ideą  przewodnią  jest  pokazanie na najlepszych przykładach, jak ma wyglądać dom na zewnątrz i wewnątrz w miastach naszych i to głównie z uwzglądnieniem potrzeb domów własnych lub  przeznaczonych dla kilku rodzin, o różnych stopniach zamożności. Dotychczas wystawy architektoniczne ograniczały sią zazwyczaj do rysunków i planów, mało interesujących i niezrozumiałych dla szerszej publiczności”.

Wystawa miała mieć charakter „nowoczesny”. Oprócz pawilonu głównego, w którym prezentowane miały być modele,  plany  oraz  przedmioty  dekoracyjne, przewidywano wybudowanie pokazowych, kompletnie urządzonych  i umeblowanych domów z ogrodem  oraz zagrodą włościańską.

Na zakończenie uwaga. Z wystawy ma być wykluczone wszystko, co nudne i nieinteresujące. Pomysł zrodził się w pełnych werwy i temperamentu sferach artystycznych. Więc też powstała jednocześnie myśl wybudowania teatrzyku, którego artystyczny i wysoce oryginalny program już nakreślono. W połączeniu z restauracyą i kawiarnią, impreza ta umożliwi każdemu spędzanie bodaj całych dni z pożytkiem, wygodą i  przyjemnością na wystawowym placu, zamienionym w oazę, pełną zieleni i kwiatów, a jednocześnie źródło podniety i zadowolenia dla wszystkich, szukających rozwiązania kwestyi urządzenia własnego gniazda w sposób, zgodny z duchem czasu i narodowej tradycy”.

Jak pisał dalej Warchałowski „Wystawa, […] rozporządzająca siłami artystycznemi i technicznemi wszystkich trzech zaborów, […] już dzisiaj połączyła w pracach przygotowawczych szereg wybitnych architektów, malarzy i rzeźbiarzy, liczy na poparcie finansowe miasta, kraju i rządu, a szczególnie na szerokie i gorące poparcie całego społeczeństwa. A trzeba dodać, że przedsięwzięcie to w naszych warunkach bardzo śmiałe i niezwykle kosztowne”, a dalej:

Józef Czajkowski, Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowem […], plakat, ze zbiorów Biblioteki Cyfrowej UMCS

Bibliografia:

  • Jerzy Warchałowski, Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowem w Krakowie 1912 : dawniej i dzisiaj, Kraków : [s.n.], 1911
  • Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowem w Krakowie w r. 1912 [Inc.:] Kiedy przed dwoma laty do naszych kół architektonicznych doszła wiadomość o projektowanych na bieżący rok 1911 wystawach jubileuszowych we Włoszech […],  [Kraków : s.n., 1911]
  • Album wystawy “Wystawa Architektury i Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowem w Krakowie MCMXII 30 rycin” Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego pod zarządem J. Filipowskiego
  • Mari Zientara, “Wystawa Architektury i Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym w Krakowie w 1912 r.” opublikowanym w: Krzysztofory 18. Zeszyty naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Kraków 1991, s.100-110
  • Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogrodowym, lokalizacja: Kraków, maj – październik 1912

[ato]

Print Friendly, PDF & Email

Aldona Tołysz

Wykonawczyni projektu. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (specjalizacje: Muzealnictwo, Konserwatorstwo), tytuł doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o sztuce uzyskała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu za rozprawę pt. Muzeum wobec rzeczywistości artystycznej XX wieku. Zbiory muzeów narodowych w Polsce, Czechach i na Słowacji. W ramach projektu prowadzi kwerendy dotyczące regionu historycznego Mazowsza. Koordynuje prace nad wydawnictwami przewidzianymi w ramach projektu.

Dodaj komentarz