Polskie Towarzystwo Krajoznawcze zostało założone w 1906 roku, a dwa lata później w Siedlcach powstał jeden z jego oddziałów. W listopadzie 1908 roku prezes oddziału Jarosław Chełmiński wysunął wniosek zorganizowania wystawy przyrodniczo-krajoznawczej. Zarząd utworzył Komitet Wystawowy i opracował kwestionariusz, skierowany do elity intelektualnej Podlasia, związany z aktualnym stanem przyrody i krajoznawstwa na Podlasiu.
Wystawa, chociaż nie doszła do skutku, była przyczynkiem dla założenia Muzeum Ziemi Podlaskiej, które powstało w 1909 roku. Dzięki uprzejmości Prezesa Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, Jarosława Rakowieckiego, Oddział PTK w Siedlcach uzyskał lokal, w którym mógł pomieścić swój dobytek. Próby ówczesnego kustosza Wacława Sokół-Adamczewskiego podejmowane na temat zorganizowania wystawy napotykały na duże trudności (R PTK, 1910, s. 211), wobec czego nie upierano się zbytnio, aby posiadać własną ekspozycję. Nie zrezygnowano jednak z gromadzenia zbiorów, obejmujących obiekty przyrodnicze, paleontologiczne, archeologiczne, geologiczne, historyczne, numizmatyczne, medale.
W 1913 roku ukonstytuował się nowy Zarząd. Kustoszem został Leon Markuszewski. Kryzys wojenny zahamował działalność organizacyjną. Oddział PTK w Siedlcach reaktywowano dopiero w 1927 roku. Z polecenia Rady Opiekuńczej Muzeum Ziemi Podlaskiej im. M. Asłanowicza utworzono komitet, w celu wskrzeszenia Oddziału PTK. Wybrano nowy Zarząd, przewodniczącym Komisji Muzealnej został inspektor szkolnictwa powszechnego J. Nowak. W 1928 roku utworzono Muzeum Ziemi Podlaskiej im. Mieczysława Asłanowicza, byłego działacza Oddziału, z siedzibą w Starym Ratuszu, jako placówki wielodziałowej o zasięgu regionalnym, reprezentującej historię, przyrodę i kulturę Podlasia. Wybuch II wojny światowej przerwał działalność Oddziału PTK w Siedlcach. W 1944 roku, z powodu pożaru część zbiorów uległa zniszczeniu.
W 1967 roku utworzono Muzeum Ziemi Podlaskiej, obecnie pod nazwą Muzeum Regionalne w Siedlcach.
Więcej na temat muzeum zob. m.in.
Oddział Siedlecki, „Rocznik PTK” 1908, s. 151-157.
Oddział Siedlecki, „Rocznik PTK” 1909, s. 162.
Oddział Siedlecki, „Rocznik PTK” 1910, s. 211.
Oddział Siedlecki, „Rocznik PTK” 1911, s. 225.
Oddział Siedlecki, „Rocznik PTK” 1912, s. 142.
S. Szymański, Muzea Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego 1906-1950, Warszawa 1990, s. 77-78
Beata Kozaczyńska, Polskie Towarzystwo Krajoznawcze w latach 1908-1939, „Szkice Podlaskie” 9, 172-182, 2001 (kolekcja cyfrowa bazhum.muzhp.pl).
Beata Kozaczyńska, Dzieje Muzeum Regionalnego w Siedlcach (1928-1967), „Radzyński Rocznik Humanistyczny”, t. 3, 2005, s. 144-169 (kolekcja cyfrowa bazhum.muzhp.pl)
Siedlce, Ratusz przed 1915 r., Widok od ul. Pięknej (obecnie K. Pułaskiego); fot. A. Ganiewski (Gancwol), Ze zbiorów Muzeum Regionalnego w Siedlcach
[mw]
