Towarzystwo Ogrodnicze Warszawskie zostało założone w 1884 roku z inicjatywy m.in. botanika i pioniera jedwabnictwa w Polsce Jerzego Aleksandrowicza (1819-1894) oraz biotechnologa, specjalisty w dziedzinie sadownictwa Edmunda Jankowskiego (1849-1938). Jego siedziba znajdowała się w pałacyku Bacciarellego przy ul. Bagatela 5 (ob. nie istnieje).
Z inicjatywą stworzenia przy Towarzystwie muzeum wyszedł Jankowski w czasie jednego z zebrań. Jak pisano w kronice “Biblioteki Warszawskiej”: “Muzeum ma rozwijać się powoli, w miarę nadsyłania okazów, bez żadnego terminu prekluzyjnego dla jego otwarcia i bez potrzeby zaopatrzenia go w znaczniejsze fundusze, co u nas, po części wskutek niedołęztwa, po części wskutek żądzy nadmiernych zysków ze strony kapitalistów, stanowi najczęściej szkopuł, o który rozbijają się projekta pożyteczne”.
W założeniu inicjatorów muzeum miało podlegać towarzystwu, co zapewniać miało rozwój i sprawną organizację. Zaplanowano 5 działów, dzielących się na podgrupy:
I dział – zbiory zwierzęce: okazy zwierząt użytecznych i szkodliwych; atlasy i rysunki; okazy roślin uszkodzonych przez zwierzęta
II dział – zbiory roślinne: okazy roślin, kwiatów, owoców w naturze, w atlasach i rysunkach w stanie zdrowym i chorym;
III dział – zbiory mineralne: okazy i opisy gatunków, części składowe nawozów;
IV dział – okazy hodowli roślin: okazy doświadczeń dawnych lub współczesnych uszlachetniania roślin, hodowania ich ozdobnego i praktycznego;
V dział – narzędzia, przyrządy, materiały pomocnicze: plany ogrodów, fotografie istniejących parków;
Pomimo tak naszkicowanego planu muzeum nie doczekało się realizacji. Towarzystwo zakończyło swoją działalność w 1939 roku, nie została ona wznowiona po wojnie.
Więcej informacji na temat planowanego muzeum zob.:
Kronika miesięczna. Muzeum ogrodnicze, Biblioteka Warszawska. Pismo Poświęcone Naukom, Sztukom i Przemysłowi, 1888, t.2, s. 508-509
Ogrodnik Polski: dwutygodnik poświęcony wszystkim gałęziom ogrodnictwa 1888 R.10 T.10 Nr8, s. 169
Na ilustracji: [Członkowie Towarzystwa Ogrodniczego (?)], Towarzystwo Ogrodnicze Warszawskie, fot. 1888, fotografia, odbitka na papierze albuminowym, portrety zbiorowe, Tyt. nadany przez katalogującego, zasób Biblioteki Narodowej, Polona
źródło:https://polona.pl/archive?uid=43330595&cid=43899154&name=download_fullJPG
Na ilustracji: Siedziba Towarzystwa Ogrodniczego Warszawskiego, Bagatela, “Złoty Róg: ilustrowany tygodnik literacki, artystyczny i społeczny”, 1912, nr 29, s. 9; zasób Łódzka Regionalna Biblioteka Cyfrowa CYBRA, źródło: http://bc.wbp.lodz.pl/dlibra/publication?id=46049&tab=3
[ato]
