Muzealnik, konserwator i historyk sztuki. Urodził się w majątku Łęg koło Śremu, jako jedno z dwanaściorga dzieci. Po śmierci rodziców opiekę nad dziećmi przejęła siostra ojca. Pajzderski pobierał edukację w Śremie, następnie w Charlottenburgu, Krakowie i Lwowie. Edukację uzupełniał za granicą, podczas podróży do Austrii, Niemiec, Włoch i Francji, gdzie poznał swoją przyszłą żonę, malarkę i rzeźbiarkę Kazimierę Małaczyńską
W 1911 roku Pajzderski został zatrudniony na stanowisku konserwatora w Muzeum Książąt Czartoryskich w Gołuchowie. W latach 1912-14 był stypendystą Władysława hr. Zamoyskiego, prowadząc dzięki temu badania nad historią sztuki w Wielkopolsce. Od 1914 roku pracował nad polskim inwentarzem zabytków tej dzielnicy kraju. Od 1919 roku Pajzdresi pełnił funkcję konserwatora zabytków sztuki województwa poznańskiego, a od 1923 także pomorskiego.
Pajzderski angażował się w tym czasie także w działalność na polu muzeologii. W latach 1920-1924 pełnił funkcję kierownika Galerii Obrazów Muzeum Wielkopolskiego, nadzorował powstanie Muzeum Sztuki Kościelnej w Poznaniu (1925) oraz organizację Wystawy sztuki w Pałacu Sztuki na Powszechnej Wystawie Krajowej w 1929 roku. W latach 1933-1939 pracował na stanowisku dyrektora Muzeum Wielkopolskiego. Pajzderski był również cenionym publicystą i autorem książek z dziedziny historii sztuki.
W 2014 roku w Muzeum Historycznym Miasta Poznania odbyła się wystawa z cyklu “Zasłużeni muzealnicy”, poświęcona osobie Nikodema Pajzderskiego.
Wybrane prace autorstwa Nikodem Pajzderskiego:
Zabytki wielkopolskie. Z., Poznań: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, 1912
Ratusz poznański, Poznań: M. Niemierkiewicz; Warszawa: E. Wende, 1913
Przewodnik po Muzeum w Gołuchowie, Poznań: Ordynacja X.X. Czartoryskich, 1913
Zabytki wielkopolskie. Z. 2, Epoka romańska, Poznań: Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, 1913
Poznań, Lwów-Warszawa: Książnica Polska, 1922
Przewodnik po Muzeum w Gołuchowie, Poznań: Ordynacja xx. Czartoryskich w Gołuchowie, 1929
Więcej informacji na temat życia i działalności Nikodema Pajzderskiego zob. m.in.:
Nikodem Pajzderski: muzealnik, konserwator, historyk sztuki, red. Ewa Siejkowska-Askutji, Poznań: Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Narodowego w Poznaniu, 2014
Nikodem Pajzderski (1882-1940): muzealnik, konserwator, historyk sztuki, teksty Wrócisława Bergandy, Joanna Bryl, Tadeusz Grabski, Agnieszka Murawska, Aleksandra Pudelska, Ewa Siejkowska- Askutja, Poznań: Muzeum Narodowe 2013
P.M. Żukowski, Nikodem Pajzderski. Słuchacz Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego i uczeń profesora Mariana Sokołowskiego, w: Nikodem Pajzderski. Muzealnik-Konserwator-Historyk sztuki. Materiały z konferencji 25 X 2013, Poznań 2014, s. 77-104
Na ilustracji:fotografia Nikodema Pajzderskiego, źródło: http://poznan.wikia.com/wiki/Nikodem_Pajzderski
[ato]
