29.07.2019 | Seweryn Mielżyński tuż po swojej śmierci był stawiany na czele bene merentibus – dobrze zasłużonych, których życiorysy powinny być wzorami dla potomnych. Nad stratą obojga Mielżyńskich – Seweryna oraz jego małżonki Franciszki z d. Wilxszycka h. Nałęcz – ubolewali m.in. Józef Ignacy Kraszewski, Teodor Tomasz Jeż (Z. Miłkowski) i wielu innych. Najtrwalszym i…
Michał MENCFEL | „Muzeum” w XVIII wieku. Z dziejów semantyki pojęcia
24.07.2019 | I Tout Mot a sa raison – każde słowo ma swoją przyczynę – brzmi tytuł pierwszego rozdziału Historii naturalnej słowa Antoine’a de Gébelina, wydanej w 1772 roku. „To ścisły związek między słowami a rzeczami, które one oznaczają – pisze Gébelin – nadaje słowom siłę i energię, podtrzymuje je od momentu powstania, skłania do…
Aldona TOŁYSZ | Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie. Jedno muzeum – wiele instytucji
21.07.2019 | Dzieje Muzeum Przemysłu i Rolnictwa (początkowo Muzeum Przemysłowe i Rolnicze, dalej: MPiR) w Warszawie są znamienne dla polskiej kultury. Instytucja ta jak w soczewce skupiła najistotniejsze problemy, zmieniające się obszary badawcze oraz procesy zachodzące w polskim muzealnictwie do 1918 roku, kontynuując swoją działalność do 1939 roku. W wyniku niemieckiego nalotu bombowego gmach muzeum…
Magdalena MIELNIK, Michał F. WOŹNIAK | Muzeum Rzemiosła Artystycznego (Kunstgewerbemuseum) w Gdańsku
06.07.2019| Zarys dziejów, ramy organizacyjne, główne kierunki działalności Początki Muzeum rzemiosła artystycznego w Gdańsku, utworzonego 28. grudnia 1881 roku i jego dalsze dzieje są ściśle związane z dwoma innymi gdańskimi muzeami – Zachodniopruskim Muzeum Prowincjonalnym (Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej, Westpreußisches Provinzialmuseum) oraz z Muzeum Miejskim (Muzeum Miasta Gdańska, Stadtmuseum Danzig). Formalnie rzecz ujmując, starsze jest Muzeum…
Małgorzata WAWRZAK | Seweryn Udziela (1857-1937) i Muzeum Etnograficzne w Krakowie
26.06.2019 | Seweryn Udziela, etnograf, pochodził ze Starego Sącza, szybko przejawiał zainteresowania naukami przyrodniczymi, okoliczną przyrodą i życiem tutejszych mieszkańców. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego podjął pracę zarobkową, jako nauczyciel okolicznych szkół. Prowadził czytelnię ludową, w trosce o edukację młodzieży i dorosłych wydał kilka książeczek „dla ludu”. Owocem jego wczesnych zainteresowań było opracowanie „Materiały etnograficzne z…
Dariusz DĄBROWSKI | Muzea prawosławne na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej, cz. 1: Chełm, Włodzimierz (Wołyński) i Łuck
12.05.2019 | Na powstawanie w Cesarstwie Rosyjskim muzeów cerkiewnych miało wpływ kilka współgrających ze sobą czynników. Z jednej strony mamy do czynienia z naturalnym wzrostem zainteresowania przeszłością i jej pamiątkami w różnych kręgach społeczeństwa rosyjskiego, w tym wśród duchowieństwa prawosławnego. Z drugiej strony, ten prąd intelektualno-ideowo-religijny wykorzystywany był przez carat i część działaczy Cerkwi dla realizowania…
Małgorzata WAWRZAK | Początki Muzeum Tatrzańskiego im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem
11.04.2019 | Patron Muzeum Tatrzańskiego Tytus Chałubiński (1820-1889), lekarz i botanik od 1873 roku przyjeżdżał corocznie do Zakopanego i to on, według ogólnej opinii, „odkrył Zakopane”. Mała podtatrzańska wieś, polecana znajomym, ze względów klimatycznych i krajobrazowych stała się pod koniec XIX wieku niezwykle popularna wśród warszawiaków. Przyjeżdżali tu ludzie nauki, artyści, aktorzy i literaci. Przyciągał…
Początki muzealnictwa bydgoskiego – artykuł prof. Michała F. Woźniaka
W opublikowanym niedawno Opus Opificem Probat. Księga Pamiątkowa dedykowana Jerzemu Litwinowi, dyrektorowi Narodowego Muzeum Morskiego [Gdańsk: Narodowe Muzeum Morskie, 2019] pod redakcją Roberta Domżały, Marii Dyrki i Anny Ciemińskiej ukazał się artykuł dr. hab. Michała F. Woźniaka, prof. UMK, na temat początków muzealnictwa bydgoskiego, zrealizowany w ramach naszego projektu “Muzeum w polskiej kulturze pamięci (do…
Małgorzata BAKA | Muzea pogranicza – o muzeach pod zaborem austriackim
Tomasz de ROSSET | Księga gości Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu
19.01.2019 | Publiczność Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu w pierwszym okresie jego istnienia (Złota księga, 1903-1937) Muzeum Adama Mickiewicza w Paryżu od początku związane jest z Biblioteką Polską, najwcześniejszą, a dziś jedną z najważniejszych polskich instytucji kulturalnych na emigracji (pierwotnie powiedziałoby się „na uchodźstwie”, ale obecnie stanowi to już perspektywę historyczną). Biblioteka powstała dla scalenia…