Dnia 26 września 1895 r. w Łodzi na terenie parku Helenów zorganizowana została pierwsza Wystawa Przemysłowa. Inicjatywa organizacji wystawy pojawił się w gronie Towarzystwa popierania ruskiego przemysłu i handlu, a na czele komitet stali Juliusz Kunitzer oraz Władysław Wizbek. Na potrzeby ekspozycji wzniesiono zabudowę w postaci oszklonej hali „wystrzelającej pod niebo paru wieżycami i z kilkunastu malowniczo pośród zieleni i kwietników rozrzuconych pawilonów”, jak pisano w sprawozdaniu z otwarcia wystawy w prasie. Hala projektu łódzkiego budowniczego p. Gehliga kosztowała 20 000 rb.
Na wystawie, oprócz trzech stoisk ze Zgierza, prezentowano wyłącznie wyroby łódzkich fabrykantów i wytwórców. Pokazano m.in. „działy tkackie wyrobów bawełnianych, wełnianych, pół i całojedwabnych, oraz przędze i wełny w formie okazów przygotowawczych”. Duże uznanie zyskał również dział mechaniki i metalurgii, w tym maszyny wykorzystywane do produkcji tkanin.
Jak opisywano w sprawozdaniu: „Zaraz przy wejściu uderzają widza cztery okazałe i gustownie udekorowane witryny Towarzystw akcyjnych: Szajblera, Poznańkiego, Silbersteina, Heinzla i Kunitzera z wyrobami tych wielkich przedsiębiorców, przedstawiającemi poglądowo wszystkie przemiany produkcyi wełnianej i bawełnianej, poczynając od miniaturowej szpulki a skończywszy na całych sztukach materyi. W dalszym ciągu spotykamy wszystkie pierwszorzędne firmy łódzkie i mnóstwo firm trzeciorzędnych: drugorzędne zaś firmy wystąpiły w bardzo niewielkiej ilości”.
Przewidywano, że wystawa będzie otwarta przez miesiąc, a uzyskany dochód miał zostać przekazany na cele dobroczynne, a hala wystawowa miała stać się miejską halą targową. Ostatecznie została ona przeniesiona na Widzew i służyła jako kościół . Zakupiona została w 1900 roku przez Juliusza Kunitzera, w 1902 roku nowa świątynia została poświęcona jako kościół św. Kazimierza filia parafii Podwyższenia świętego Krzyża.
Wystawę udokumentował łódzki fotograf Bronisław Wilkoszewski.
Więcej na temat wystawy zob.:
- Enka, Wystawa Przemysłowa w łodzi, „Tydzień”, 1895, nr 40, s. 1-2
- Bronisław Wilkoszewski, Pierwsza Wystawa Przemysłowa w Łodzi: 1895 r., Łódź: 1895
[ato]
