Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie wzorowane było na krakowskiej instytucji. Powołane zostało z inicjatywy Leszka hr. Dunin Borkowskiego (1811-1896) oraz Karola Widmana (1821-1891). Zgodnie ze statutem celem lwowskiego TPSP było „a) podniesienie w kraju sztuk pięknych i obudzenie do nich zamiłowania; b) moralne i materjalne wspieranie artystów krajowych, mianowicie malarzy, rzeźbiarzy i architektów” (§ 1). Równocześnie statut przewidywał, że Towarzystwo będzie „d) gromadzić znakomite dzieła sztuki, i tworzyć z nich galerję we Lwowie na użytek publiczny” (§ 2).

W statucie Towarzystwa brak bezpośredniej informacji na temat planowanej kolekcji artystycznej, jednak wyobrażenie o planowanych zbiorach daje § 10 tego dokumentu, który brzmi: „Towarzystwo zakupuje na swój rachunek celujące dzieła sztuki z wystawy, w miarę funduszów, uwzględniając przede wszystkiem artystów polskich, między artystami zaś zrodzonymi w Galicji lub Wielkiem księztwie Krakowskiem nie rozróżniając pochodzenia narodowego, co jednak nie wyklucza od zakupna i prac innych artystów”.

Od 1867 roku lwowskie Towarzystwo zaczęło organizować wystawy sezonowe, a wystawa stała prezentowana była od 1879 roku. W tym samym czasie w Krakowie powołano do życia Muzeum Narodowe, a tamtejsze Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych przeniosło się do nowej siedziby w odrestaurowanych Sukiennicach. Lwowskie Towarzystwo nie powtórzyło sukcesu Krakowa, a zbyt wysoki koszt organizacji stałej prezentacji dzieł i nierentowność przedsięwzięcia zdecydowały o reorganizacji oraz przyłączeniu się do krakowskiego TPSP jako „Reprezentacyja zjednoczonego Towarzystwa przyj. sztuk pięknych w Krakowie”.

Związek między obydwoma towarzystwami trwał do 1895 roku, kiedy lwowskie TPSP, kierowane przez Władysława Łozińskiego (1843-1913), ponownie zdecydowało się na prowadzenie indywidualnej działalności popularyzatorskiej, m.in. za pośrednictwem wystaw objazdowych. Trudności finansowe, z którymi borykało się TPSP pod koniec wieku po raz kolejny zagroziły zamknięciem wystawy, jednak dzięki wsparciu władz miejskich od 1904 roku ekspozycja prezentowana była w gmachu lwowskiego Muzeum Przemysłowego, gdzie zajęła kilka pomieszczeń.

 

Więcej na temat TPSP we Lwowie zob. m.in.:

Statut Towarzystwa Sztuk Pięknych we Lwowie, Lwów: nakł. TPSP 1868
Sprawozdanie Dyrekcji Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie o Czynnościach i Stanie Towarzystwa w Roku 1875/6
Sprawozdanie Dyrekcji Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie o Czynnościach i Stanie Towarzystwa w Roku 1876/7
Sprawozdanie Dyrekcyi Towarzystwa Przyj[aciół] Sztuk Pięknych we Lwowie z czynności za rok 1908/1909, Lwów: nakł. TPSP 1908

Statut Towarzystwa Sztuk Pięknych we Lwowie, Lwów: nakł. TPSP 1868, strona tytułowa, ze zbiorów Biblioteki Narodowej POLONA

[ato]

Print Friendly, PDF & Email

Aldona Tołysz

Wykonawczyni projektu. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (specjalizacje: Muzealnictwo, Konserwatorstwo), tytuł doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o sztuce uzyskała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu za rozprawę pt. Muzeum wobec rzeczywistości artystycznej XX wieku. Zbiory muzeów narodowych w Polsce, Czechach i na Słowacji. W ramach projektu prowadzi kwerendy dotyczące regionu historycznego Mazowsza. Koordynuje prace nad wydawnictwami przewidzianymi w ramach projektu.

Dodaj komentarz