Kaiser-Friedrich-Museum powstało z przekształcenia wcześniej istniejącego w Poznaniu Muzeum Prowincji, działającego przy towarzystwie naukowym (niemieckim
Towarzystwie Historycznym). Kaiser-Friedrich-Museum było jednostką publiczną, finansowaną z środków centralnych i lokalnych, podlegającą kontroli Ministerstwa ds. Zdrowia i Wyznań w Berlinie.
W latach 1900-1903 muzeum otrzymało nowy, reprezentacyjny gmach, dotacje na rozbudowę kolekcji, depozyty z Berlina, w tym kolekcję Atanazego hr. Raczyńskiego, która dotąd na mocy decyzji jego spadkobierców, znajdowała się w Galerii Narodowej w Berlinie.
Nowe poznańskie muzeum funkcjonowało przede wszystkim jako muzeum sztuki i prowadziło aktywną działalność wystawiennicza i popularyzatorską z zakresu sztuki. Jego dyrektorem został Ludwig Kaemmerer (1862-1938), wykształcony w Lipsku historyk sztuki.
Kolekcje Kaiser-Friedrich-Museum opierały się na: zbiorach przejętych po Muzeum Prowincji; na depozycie kolekcji malarstwa dawnego i XIX-wiecznego malarstwa
europejskiego Atanazego hr. Raczyńskiego (dotąd w berlińskiej Galerii Narodowej); na obiektach przekazanych w depozyt przez Galerię Narodową w Berlinie oraz na darach osób prywatnych (przede wszystkim Arthura Kronthala z Poznania i Karla Wesendonka z Berlina). W rezultacie zbiory artystyczne Kaiser-Friedrich-Museum składały się z
następujących działów: europejskie malarstwo dawne, europejskie rzemiosło artystyczne oraz XIX-wieczne i współczesne malarstwo niemieckie.
Wystawa stała w ciągu okresu działalności muzeum kilkukrotnie ulegała zmianom. W głównej mierze składały się na nią:
– sale zajmowane przez kolekcję Atanazego hr. Raczyńskiego;
– kolekcja malarstwa niemieckiego na piętrze ((sale XVII-XXII, od 1911 sale VIII, XVII-
XIX)
– sala rzemiosła artystycznego;
– sala odlewów gipsowych;
-sala: „Zbiory historyczno-kulturalnych starożytności z Prowincji Poznańskiej” (Sammlung Kulturgeschichtlicher Altertümer aus der Provinz Posen).
W muzeum organizowano bardzo często wystawy czasowe – co najmniej kilka rocznie, a nawet kilka małych wystawek miesięcznie.
W 1918 r. gmach i zbiory Muzeum zostały przejęte przez władze polskie i stały się podstawą dla powołanego rok później do życia Muzeum Wielkopolskiego.
Więcej na temat Kaiser-Friedrich-Museum zob. m.in.
„Stulecie otwarcia Muzeum im. Cesarza Fryderyka w Poznaniu” red. Tadeusz J. Żuchowski, Wojciech Suchocki, Poznań 2004
Fotografia hallu głównego muzeum z wystawą czasową “Dzieła sztuki XIX w.” z poznańskich zbiorów prywatnych, 1909 r., źródło: Muzeum Prowincji (od 1902 r. im. Cesarza Fryderyka III), Najciekawsze dokumenty MNP
[kk]
