Zbrojownia w Rogalinie zaaranżowana została przez Edwarda Raczyńskiego prawdopodobnie w latach 1815-1820, w specjalnym pomieszczeniu jego rodowego pałacu. W 1848 r. w trakcie Wiosny Ludów Zbrojownię zdewastowali żołnierze pruscy. Jej odbudową zajęli się kolejni właściciele Rogalina – Roger Raczyński, Edward Aleksander Raczyński, Roger Raczyński, eksponując kolekcję w tej samej przestrzeni oraz nawiązując do aranżacji Edwarda Raczyńskiego.

W latach 1939-1945 nastąpiła kolejna dewastacja i rozkradzenie Zbrojowni, dokonane przez wojska niemieckie, a pałac stał się siedzibą szkoły Hitlerjugend. Po 1945 roku w przekazanym na funkcje muzealne pałacu Zbrojowni nie odtworzono.

Na temat zgromadzonej kolekcji militariów wiadomo niewiele – brak jest szczegółowych danych, brak inwentarzy i spisów, a najwcześniejszym źródłem informacji jest drzeworyt z 1840 roku. Zbrojownia za czasów Raczyńskich była dostępna wyłącznie dla członków rodziny, przyjaciół i zaproszonych gości.

Więcej na temat Zbrojowni, zob.:

Zofia Ostrowska-Kębłowska, Siedziby-muzea. Ze studiów nad architekturą XIX w. w Wielkopolsce, [w:] Sztuka XIX wieku w Polsce. Naród-Miasto, Warszawa 1979, s. 69-109; Jarosław Pych, Rezydencje ziemiańskie w Wielkim Księstwie Poznańskim – strażnice narodowych tradycji (funkcje ideowe „miejsc trofealnych”), [w:] Materiały z sesji naukowej z okazji 60-lecia Muzeum Zamkowego w Pszczynie 11-12 maja 2006 r., Pszczyna 2010, s. 333-354

Michał Mencfel; Theatrum memoriae. Edwarda Raczyńskiego zbrojownia w pałacu rogalińskim [w:] Edward i Atanazy Raczyńscy. Dzieła – osobowości – wybory – epoka, red. Adam S. Labuda, Michał Mencfel, Wojciech Suchocki, Poznań 2009, s. 127-144

Ewa Leszczyńska, Skarbnica pamiątek wielkopolskich, czyli rzecz o zbrojowni w Rogalinie, [w:] Edward i Atanazy Raczyńscy. Dzieła – osobowości – wybory – epoka, red. Adam S. Labuda, Michał Mencfel, Wojciech Suchocki, Poznań 2009, s. 145-152

Na ilustracji: Zbrojownia w Rogalinie, drzeworyt, „Przyjaciel Ludu”, 1840, nr 20, z dnia 14 XI 1840 r., strona tytułowa

[kk]

Print Friendly, PDF & Email

Aldona Tołysz

Wykonawczyni projektu. Absolwentka Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (specjalizacje: Muzealnictwo, Konserwatorstwo), tytuł doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie nauk o sztuce uzyskała na Wydziale Sztuk Pięknych UMK w Toruniu za rozprawę pt. Muzeum wobec rzeczywistości artystycznej XX wieku. Zbiory muzeów narodowych w Polsce, Czechach i na Słowacji. W ramach projektu prowadzi kwerendy dotyczące regionu historycznego Mazowsza. Koordynuje prace nad wydawnictwami przewidzianymi w ramach projektu.

Dodaj komentarz