Zbiory Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego: Muzeum Starożytności Słowiańskich Hipolita Skimborowicza
opis skrócony
Kalendarium:
1869-01-01: - powstanie Muzeum Starożytności przy Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim
1871-01-01: - reorganizacja i przekształcenie muzeum w Gabinet Starożytności
zmiany w nazwach:
Muzeum Starożytności Słowiańskich Hipolita Skimborowicza przy Szkole Głównej Warszawskiej; Gabinet starożytnych osobliwości kraju własnego; Zbiór osobliwości starożytnych; Gabinet starożytności; Muzeum Antyków;
misja:
Zgromadzenie wszystkim starożytności przechowywanych na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, stworzenie zbioru pomocnego przy prowadzeniu zajęć dydaktycznych z dziedziny archeologii.
zakres terytorialny:
opis instytucji:
Muzeum Starożytności zostało założone z inicjatywy Hipolita Skimborowicza w 1869 r. przy Szkole Głównej Warszawskiej. Podstawą jego zbiorów stały się „różne zabytki historyczno-archeologiczne” zdeponowane w Gabinecie Zoologicznym, a stanowiące kolekcję Gabinetu starożytnych osobliwości Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Muzeum zajmowało cztery pomieszczenia na parterze Pałacu Kazimierzowskiego, w lokalu Biblioteki Głównej. Kustoszem zbiorów był Skimborowicz.
Zbiory Muzeum Starożytności obejmowały zabytki z zakresu archeologii pradziejowej, śródziemnomorskiej, pamiątki historyczne, okazy etnograficzne. Przedmioty te pochodziły w większości przypadków ze zbiorów znajdujących się w różnych gabinetach uniwersyteckich i instytucjach kultury, a także z przekazów artefaktów wydobytych na terenie Królestwa i darów osób prywatnych. Zamknięcie Szkoły Głównej Warszawskiej przy której działało muzeum i przejście pod zarząd Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego spowolniło rozwój instytucji. W 1871 r. na skutek reorganizacji zbiorów, muzeum zostało przekształcone na Gabinet Starożytności, w kolejnych latach określany jako Gabinet Archeologiczny. Od 1877 roku działalnością Gabinetu kierował Antoni Mierzyński, który próbował reorganizować i rozwijać kolekcję archeologiczną. Brak wsparcia finansowego i lokalowego ze strony władz uczelni spowodowały rezygnację Mierzyńskiego z pełnionej funkcji. W późniejszym czasie kolekcja została włączona do zbiorów Gabinetu Archeologicznego.
typ:
zbiory muzealne przy instytucjach
uczelnie, szkoły
lokalizacja:
kraj: | region: | miejscowość: | datowanie: |
Królestwo Polskie | Mazowsze | Warszawa | od 1869 do 1877 |
uwagi:
Królewski Uniwersytet Warszawski, Pałac Kazimierzowski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
1869: parter Pałacu Kazimierzowskiego, cztery pomieszczenia po lewej stronie od wejścia
po 1877 kolekcja włączona do zbiorów Gabinetu Archeologicznego
Pracownicy:
Hipolit Skimborowicz
Okres pracy pracownika od 1869
Okres pracy pracownika do 1877
założyciel
Antoni Mierzyński
Okres pracy pracownika od 1877
Okres pracy pracownika do 1880
Zbiory:
zbiory naukowe
1869: 155 szt.
1875:1 956 szt.
1869: zabytki historyczne i archeologiczne; zabytki z Biblioteki Głównej (m.in. 30 urn i „łzawniczek”)
przed 1871: mumie (3 szt. od hr. Branickiego, 2 szt. od hr. Potockich); okazy archeologiczne: szczątki z Aykupay z nad rzeki Approuagage (ob. Gujana Francuska), z doliny Hatzeg w Siedmiogrodzie, z góry Łakinos pod Kalwarią Augustowską, z Rzucowa, z powiatu sejneńskiego, z Trojanki na Pobrzeżu, z Niedźwiedzia; urny z Nietuliska w Radomskiem (1851), z ogrodu belwederskiego w Warszawie (1823), z pod Łęczycy, z Tułowic, z pod Sochaczewa; łzawica z Trnogóry pow. Krasnostawski; zabytki przedhistoryczne: kliny, siekiery, młotki kamienne z kraju i zagranicy, ozdoby z brązu, paciorki szklane, wyroby z kości; portrety olejne (m.in. poczet sławnych dam z czasów Stanisława Augusta); pomniki (wzór do monumentu Sobieskiego aut. Franciszka Pincka), modele architektoniczne aut. Chichi Rzymianina (Koloseum, brama triumfalna, Konstantyna Wielkiego,świątynia Sybilli w Tivoli); uzbrojenie i broń sieczna (m.in. hełmy Lisowczyków, tarcze zdobyte w czasie wyprawy wiedeńskiej 1683, kusze, żelazne ostrogi, siodła); pamiątki historyczne („robota z muszel Królowej francuskiej Maryi, żony Ludwika XV, ofiarowana znanemu fizykowi Rogalińskiemu”, sztandar dawnego uniwersytetu, biurko inkrustowane i pamiątki po Sobieskim, cegły jubileuszowe, kamienie węgielne z XVII w., tablice napisowe z d. Pałacu Prymasowskiego w Warszawie, zbiory pieczęci oryginalnych w stemplach i odciskach, m.in. Marii Leszczyńskiej i dyplomatów, pieczęcie krajowe wolnomularskie oryginalne i w odlewach); okazy etnograficzne (stroje indyjskie, chińskie, lapońskie, amerykańskie, ostyackie, czuwackie)
Zbiory gromadzono dzięki przekazomz instytutów i gabinetów uniwersyteckich, jednym z darczyńców był Konstanty hr. Branicki (trzy mumie, przekazane przed 1871)