Muzeum przy publicznej bibliotece w Żytomierzu (rosyjskiej)
opis skrócony
Kalendarium:
1865-10-15: - utworzenie (Rosyjskiej) publicznej biblioteki w Żytomierzu
1874: - przekazanie do biblioteki zbiorów geologicznych
1896-05-26: - budowa nowego budynku biblioteki
1897-01-01: - zakończenie budowy (gmach w stanie surowym)
1899-01-01: - wyodrębnienie oddziałów muzealnych
1901: - przekazanie zbiorów do Muzeum Towarzystwa Badaczy Wołynia
zmiany w nazwach:
Музей при (pyccкой) публичной библioтекѣ въ Житомиpѣ;
1897: Muzeum rękodzieła, przemysłu i przyrodoznawstwa guberni wołyńskiej przy bibliotece
misja:
zakres terytorialny:
Żytomierz i okolice, gubernia wołyńska
opis instytucji:
Według informacji W.F. Bocjanowskiego na pomysł powołania do życia pierwszej biblioteki i trójoddziałowego muzeum w Żytomierzu, mających mieć polski charakter, wpadł Włodzimierz Stanisław Broel-Plater (1831–1906) w początku l. 60 XIX w. Projekt ten nie został jednak zrealizowany. (Rosyjska) publiczna biblioteka w Żytomierzu została utworzona 15 X 1865 r., z okazji powstania biblioteki, gubernator wołyński M. I. Czertkow dokonał darowizny składającej się z 48 egzemplarzy minerałów. Jej otwarcie nastąpiło 10 IV 1886 r. Pomiędzy 1 IV 1873 a VIII 1876 r. (być może konkretnie w 1874 r.) gubernator Piotr Gresser ofiarował do muzeum zgromadzoną przez siebie kolekcję minerałów i nakazał przekazanie do biblioteki kolekcji minerałów zgromadzonej w Gubernialnym Komitecie Statystycznym przez Godfryda Ossowskiego, przechowywanych w skrzyniach i niedostęnych do oglądania. W tym samym czasie kolekcja wzbogaciła się o okazy przekazane przez powiat żytomierski. Zbiory uporządkowane zostały przez przewodniczącego komitetu zarządzającego biblioteką W.N. Maksymowicza i miejscowego miłośnika geologii, A.S. Stasenko. W pracach tych uczestniczył także K.A. Romazanowicz.
W 1896 r. rozpoczęto budowę nowego gmachu biblioteki, która zakończyła się w 1897 r. Wówczas też zapadła decyzja o stworzeniu przy bibliotece Muzeum rękodzieła, przemysłu i przyrodoznawstwa gubernii wołyńskiej, przyczyniając się do znacznego rozwoju zbiorów muzealnych. Zostały one podzielone na 3 oddziały: przemysłowy, przyrodniczo-historyczny, numizmatyczny. Najprawdopodobniej poza oddziałami umieszczono niewielką kolekcję archeologiczną. Kres placówce przyniosło przekazanie w 1901 r. jej zbiorów do Muzeum Towarzystwa Badaczy Wołynia.
typ:
zbiory muzealne przy instytucjach
biblioteki
lokalizacja:
kraj: | region: | miejscowość: | datowanie: |
Cesarstwo Rosyjskie | Żytomierz | od 1865 do 1901 |
uwagi:
1865: siedziba biblioteki w oficynie rezydencji gubernatora
1897: nowy budynek biblioteki, ul. Žandarmskoj
Zbiory:
zbiory muzealne
1865: 48 egzemplarzy minerałów (gubernator wołyński M. I. Czertkow)
1873-1876: ok. 100 egzemplarzy minerałów zebranych podczas podróży po poleskiej części guberni (gubernator Piotr Gresser); kolekcja minerałów zgromadzona w Gubernialnym Komitecie Statystycznym przez Godfryda Ossowskiego; ponad 200 przykładów gleb i podglebii wraz z krótkimi opisami ich wartości i cech charakterystycznych (powiat żytomierski)
1887: 581 egzemplarzy minerałów i ponad 200 gleb i podglebi.
1889-1890: kawałek kryształu żółtej barwy (gubernator von Wahl); 41 srebrnych monet polskich, litewskich, pruskich, szwedzkich i ryskich (komisja archeologiczna)
1893: kawałek zęba mamuta (G. Winsztok)
1899: oddział przemysłowy: 240 przedmiotów wytwórczości fabrycznej przekazanych przez A.I. Potockiego, M.E. Branicką oraz właścicieli innych fabryk; 59 numerów katalogowych wyrobów lokalnego rękodzielnictwa; oddział przyrodniczo-historyczny: niemal 900 przykładów gleb i podglebi, kolekcja minerałów (516 sztuk), zbiór paleontologiczny (70 przedmiotów); oddział numizmatyczny: znajdowały się w nim 283 miedziane i srebrne monety rosyjskie oraz 41 monet polskich, litewskich i szwedzkich; kolekcja archeologiczna: 8 przedmiotów, w tym 5 znalezionych przez G. Ossowskiego w Galicji