Zbiory Szkoły Głównej Krakowskiej | Uniwersytetu Jagiellońskiego: zbiory katedry medycyny sądowej
opis skrócony
Kalendarium:
1805: - początki zbioru Katedry medycyny sądowej
1871: - objęcie katedry medycyny sądowej przez Leona Blumenstok-Halbana
1895: - objęcie katedry medycyny sądowej przez Leona Wachholza, przeniesienie siedziby do nowego gmachu, wydzielenie sali muzealnej
1904: - adaptacja d. kaplicy przedpogrzebowej na nową salę muzealną
zmiany w nazwach:
misja:
Gromadzenie jak największej liczby okazów, jako pomoc dydaktyczna przy nauczaniu studentów oraz jako materiał do badań naukowych.
zakres terytorialny:
opis instytucji:
Pierwsza wyodrębniona katedra medycyny sądowej w Polsce powstała w Krakowie w roku 1805 r. w związku z decyzją Wielkorządztwa Galicyjskiego powołującą na stanowisko zastępcy profesora medycyny sądowej i policji lekarskiej fizyka miejskiego Jerzego Knoblocha. Ostatecznie stałym jej kierownikiem został prof. Leon Blumenstok-Halban, który doprowadził do przebudowy prosektorium oraz pozyskał dodatkowe pomieszczenia w nieistniejącym już budynku przy ulicy Kopernika 1. Zadbało on także o powiększenie zbioru preparatów medyko-sądowych. W 1895 r. jego następcą został docent Leon Wachholz. W tym samym roku zakład został przeniesiony do przestronnego i nowoczesnego gmachu Collegium Medicum przy ulicy Grzegórzeckiej 16, tak też znajdował się zakład medycyny sądowej. Na cele zakładu przeznaczono trzy pokoje na I-szym piętrze, w których miały się pomieścić pracownie i muzeum. Ze względu na niekorzystne warunki w 1904 r., po przekształceniu kaplicy przedpogrzebowej, zbiory muzealne zostały przeniesione do sali na parterze. Meble i gabloty zakupiono z funduszów przeznaczonych na wyposażenie kolegium medycznego. Zbiory zostały podzielone na 4 działy: księgozbiór Halbana, księgozbiór zakładowy, meble, urządzenia i przyrządy naukowe, okazy muzealne. Obecnie zbiory muzealne znajdują się Zakładzie Medycyny Sądowej w Krakowie.
typ:
zbiory muzealne przy instytucjach
uczelnie, szkoły
lokalizacja:
| kraj: | region: | miejscowość: | datowanie: |
| Austro-Węgry | Galicja Zachodnia | Kraków | od 1805 do 1895 |
uwagi:
1805: ul. Kopernika 1
Pracownicy:
Leon Blumenstok-Halban
Okres pracy pracownika od 1871
Okres pracy pracownika do 1895
Leon Wachholz
Okres pracy pracownika od 1895
Okres pracy pracownika do 1942
Zbiory:
zbiory muzealne
1895: 90 szt. (45 okazów kości i 45 okazów, przechowanych w alkoholu) ze względu na nieszczelność słojów część obiektów uległa zniszczeniu
1904: dział III meble i przyrządy naukowe: 331 szt. (meble 95, sprzęty 110, narzędzia sekcyjne 81, precyzyjne przyrządy naukowe 45; Ogólna wartość działu III wynosi 14,308 koron 71 hal), dział IV zbiory muzealne: “Dział IV inwentarza zakładowego obejmuje zbiory, których ilość z końcem roku 1904 dosięgła liczby 363 okazów. Okazy muzealne pochodzą z nielicznymi wyjątkami z materyału sekcyjnego, a więc ze sekcyi sądowych i policyjno-sanitarnych, wykonywanych w zakładzie; zwiększenie się przeto liczby zbiorów łączy się ściśle z liczbą dokonywanych sekcyi, pociągać zatem musi tern samem za sobą ciągłe, z rozmaitym jednak skutkiem czynione starania o odpowiedni materyał sekcyjny” (Horoszkiewicz, 1905: 11)
1905: 288 szt., “Z preparatów zakładowych najokazalej przedstawia się zbiór otruć, mieszczący obok preparatów ze zmianami, wywołanemi przez częściej używane trucizny, kilka, stanowiących rzadkie okazy. Do tych należą przewody pokarmowe z przypadków otruć solami miedziowymi (octan i siarkan miedzi), kwasem azotowym, amoniakiem i t. d. Bogatym jest również zbiór preparatów z przypadków rozmaitego rodzaju obrażeń, zbiór kości, preparatów, odnoszących się do nauki o działaniu wysokiej ciepłoty i t. d. Obok wspomnianych preparatów, demonstrowanych przy każdej sposobności słuchaczom, posiada muzeum kilkanaście dużych rysunków, liczne fotografie rzadszych obrażeń i zmian, mających znaczenie sądowo-lekarskie. Demonstracya tych przedmiotów obok demonstracyi stereoskopowych obrazów, tablic i atlasów, przyczynia się niemało do korzyści, odnoszonych przez słuchaczy z wykładów” (Horoszkiewicz, 1905: 13)
Preparaty wykonywane przez uczniów, m.in. Dr. Karlińskiego z Bochni, Drów Zolla, Smorągiewicza, Haima. Zbiór kości i fotografii z przypadków sądowo-lekarskich ofiarował zakładowi prymaryusz szpitala św. Łazarza Dr. Bogdanik. Większość okazów pozyskiwano w czasie sekcji: “w myśl dawniejszych rozporządzeń Magistratu i najświeższego z 28 lutego 1897 roku, mają być, celem zapewnienia zakładowi m edycyny sądowej bogatszego materyału sekcyjnego, wszystkie zwłoki osób zmarłych śmiercią gwałtowną lub o nią podejrzanych, jakoteż osób, których przyczyny śmierci lekarz uprawniony do praktyki nie poda; odsyłane do zakładu medycyny sądowej i tam w miarę zarządzenia poddawane sekcyi sądowej lub policyjno-sanitarnej” (Horoszkiewicz, 1905: 11)
lokalizacja:
| kraj: | region: | miejscowość: | datowanie: |
| Austro-Węgry | Galicja Zachodnia | Kraków | od 1895 do 2020 |
uwagi:
1895: ul. Grzegórzecka 16
Pracownicy:
Leon Blumenstok-Halban
Okres pracy pracownika od 1871
Okres pracy pracownika do 1895
Leon Wachholz
Okres pracy pracownika od 1895
Okres pracy pracownika do 1942
Zbiory:
zbiory muzealne
1895: 90 szt. (45 okazów kości i 45 okazów, przechowanych w alkoholu) ze względu na nieszczelność słojów część obiektów uległa zniszczeniu
1904: dział III meble i przyrządy naukowe: 331 szt. (meble 95, sprzęty 110, narzędzia sekcyjne 81, precyzyjne przyrządy naukowe 45; Ogólna wartość działu III wynosi 14,308 koron 71 hal), dział IV zbiory muzealne: “Dział IV inwentarza zakładowego obejmuje zbiory, których ilość z końcem roku 1904 dosięgła liczby 363 okazów. Okazy muzealne pochodzą z nielicznymi wyjątkami z materyału sekcyjnego, a więc ze sekcyi sądowych i policyjno-sanitarnych, wykonywanych w zakładzie; zwiększenie się przeto liczby zbiorów łączy się ściśle z liczbą dokonywanych sekcyi, pociągać zatem musi tern samem za sobą ciągłe, z rozmaitym jednak skutkiem czynione starania o odpowiedni materyał sekcyjny” (Horoszkiewicz, 1905: 11)
1905: 288 szt., “Z preparatów zakładowych najokazalej przedstawia się zbiór otruć, mieszczący obok preparatów ze zmianami, wywołanemi przez częściej używane trucizny, kilka, stanowiących rzadkie okazy. Do tych należą przewody pokarmowe z przypadków otruć solami miedziowymi (octan i siarkan miedzi), kwasem azotowym, amoniakiem i t. d. Bogatym jest również zbiór preparatów z przypadków rozmaitego rodzaju obrażeń, zbiór kości, preparatów, odnoszących się do nauki o działaniu wysokiej ciepłoty i t. d. Obok wspomnianych preparatów, demonstrowanych przy każdej sposobności słuchaczom, posiada muzeum kilkanaście dużych rysunków, liczne fotografie rzadszych obrażeń i zmian, mających znaczenie sądowo-lekarskie. Demonstracya tych przedmiotów obok demonstracyi stereoskopowych obrazów, tablic i atlasów, przyczynia się niemało do korzyści, odnoszonych przez słuchaczy z wykładów” (Horoszkiewicz, 1905: 13)
Preparaty wykonywane przez uczniów, m.in. Dr. Karlińskiego z Bochni, Drów Zolla, Smorągiewicza, Haima. Zbiór kości i fotografii z przypadków sądowo-lekarskich ofiarował zakładowi prymaryusz szpitala św. Łazarza Dr. Bogdanik. Większość okazów pozyskiwano w czasie sekcji: “w myśl dawniejszych rozporządzeń Magistratu i najświeższego z 28 lutego 1897 roku, mają być, celem zapewnienia zakładowi m edycyny sądowej bogatszego materyału sekcyjnego, wszystkie zwłoki osób zmarłych śmiercią gwałtowną lub o nią podejrzanych, jakoteż osób, których przyczyny śmierci lekarz uprawniony do praktyki nie poda; odsyłane do zakładu medycyny sądowej i tam w miarę zarządzenia poddawane sekcyi sądowej lub policyjno-sanitarnej” (Horoszkiewicz, 1905: 11)
