opis skrócony

---

Kalendarium:

1906: - decyzja o utworzeniu Oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Dąbrowie

1907: - zatwierdzenie Oddziału PTK

1908-05-28: - utworzono m. in. sekcję ochrony zabytków przeszłości i geologiczną

1910-04-11: - uroczyste otwarcie muzeum w lokalu Resursy Obywatelskiej

1918: - po I wojnie światowej przekazane Państwowej Szkole Górniczej i Hutniczej im. Staszica w Dąbrowie Górniczej

---

zmiany w nazwach:

misja:

Misją sekcji muzealnej PTK była próba ocalenia i przechowania możliwie największej ilości okazów petrograficznych i paleontologicznych jakie się mogą trafić w robotach podziemnych, a tym samym danie możności wykorzystania tych okazów naukowo. Głównym zadaniem sekcji było odebranie zbiorów po Wystawie Rolniczo-Przemysłowej od Częstochowskiego Oddziału PTK, uporządkowanie, dokompletowanie tak aby mogły służyć do celów naukowych.

zakres terytorialny:

opis instytucji:

Decyzja o utworzeniu oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego w Dąbrowie  Górniczej została podjęta w listopadzie 1906 r., po uzyskaniu zgody władz carskich w 1907 r. powstał tam jeden z pierwszych oddziałów, jego prezesem został dr Adam Piwowar. Rok później, 28 V 1908 r. tworzono m. in. sekcję ochrony zabytków przeszłości i geologiczną. W 1910 r. siedzibę Oddziału przeniesiono do Sosnowca, gromadzone zbiory natomiast pozostawiono w Dąbrowie. Zostały one wzbogacone o okazy sprowadzone z inicjatywy Piotra Przesmyckiego z Wystawy Rolniczo-Przemysłowej w Częstochowie, gdzie odznaczone zostały srebrnym medalem. Uroczyste otwarcie Muzeum Geologicznego PTK im. Zygmunta Glogera nastąpiło 11 IV 1910 r. w budynku zw. “Resursą Obywatelską”, w lokalu ofiarowanym przez Radę Zjazdu Górniczego. Kustoszem muzeum i konserwatorem zbioru został Piotr Przesmycki, zastępcą inż. Zygmunt Strokowski.

Pierwsze eksponaty do muzeum (minerały i skały) gromadzone były przez Przesmyskiego oraz Adama Piwowara podczas wypraw naukowo-turystycznych prowadzonych pod kierunkiem prof. inż. S. Kontkiewicza. Zbiory muzeum również przez nich były selekcjonowane i porządkowane. W ciągu roku zbiory skompletowano do tego stopnia, że mogły zobrazować wszystkie systemy geologiczne Zagłębia i kraju w możliwie dokładnym określeniu i skatalogowaniu okazów. Przy muzeum powstała też biblioteka i niewielki zbiór etnograficzny.  Po I wojnie światowej zbiory zostały przekazane Państwowej Szkole Górniczej i Hutniczej im. Staszica w Dąbrowie Górniczej.

---

typ:
Muzeum stowarzyszenia organizacja kulturalna

---

lokalizacja:

kraj:	region:	miejscowość:	datowanie:
Królestwo Polskie		Dąbrowa Górnicza	od 1910 do 1918

uwagi:

 1910:  bdynek Resursy Obywatelskiej  ul. 3 Maja 11 (lokal ofiarowany przez Radę Zjazdu Górniczego)

---

Pracownicy:

Piotr Przesmycki
Okres pracy pracownika od 1910
Okres pracy pracownika do 1918
twórca, kustosz

Adam Marceli Piwowar
Okres pracy pracownika od 1910
Okres pracy pracownika do 1914
pozyskiwanie zbiorów

Zygmunt Strokowski
Okres pracy pracownika od 1910
Okres pracy pracownika do 1918
zastępca kustosza

---

Zbiory:

zbiory muzealne

1910: ponad 200 okazów rud: żelaznych, cynkowych (galmany i blendy), ołowianych, odcisków roślin, skamielin, okazów skał, wapieni, dolomitu, piaskowca, łupku, glinek ogniotrwałych, kryształu, gipsu i szpatu węgielnego (głównie okazy z Zagłębia Dąbrowskiego, ale też np. skamieliny z Sierszy).

mapa olkuskich kopalń ołowiu i srebra z 1761 r. gen. Deutscha; mapa geologiczna Polsko-Śląskiego Zagłębia węglowego, mapa Dąbrowskiego Zagłębia węglowego, przekrój Zagłębia Dąbrowskiego po linii Wojkowice-Kościelne-Modrzejów, arkusz przekrojów tegoż Zagłębia, w kilku kierunkach, mapa geograficzną Krakowsko-Wieluńskiego pasma górskiego, mapa geologiczną tegoż pasma, odlew gipsowy daty (1385), wykutej na ścianie dawnego chodnika w wapieniu, odkrytego w kopalni w Bolesławiu.

1911: ponad 500 przykładów rud żelaznych, cynkowych (galmany i blendy), ołowianych, miedzianych oraz skał; dział rud oraz skamielin z formacji jurajskiej  i odcisków roślin z formacji węglowej (największy dział); zbiór numizmatów, starych książek, wszystkich polskich czasopism z daru S. J. Czarnowskiego, mapy geologiczne Zagłębia, pasma Krakowsko-Wieluńskiego, kopalń Olkuskich i in.; przybyło 200 kilkadziesiąt okazów;
1912: przybyło: 982 okazów
1913: 1329 okazów; przybyło: 348 fotografii, 7 obrazów, 4 okazy rud, 7 obiektów mineralogicznych, 20 archeologicznych, 51 paleontologicznych, 5 pamiątek historycznych, 10 zabytków sztuki, 182 numizmaty, 695 przezroczy.

Muzeum gromadziło skały, minerały i skamieniałości zarówno z kraju (głównie z Zagłębia Dąbrowskiego), jak i z zagranicy. Pierwsze eksponaty do muzeum (minerały i skały) dostarczali do muzeum Przesmycki i Piwowar, którzy zbierali je pod kierunkiem prof. inż. S. Kontkiewicza podczas wypraw naukowo-turystycznych.

dary

Adam Piwowar - minerały i skały
Piotr Przesmycki - minerały i skały
 S. J. Czarnowski, (1847-1929) członek współpracownik Komisji Antropologicznej Akademii Umiejętności Krakowskiej i Tow. Naukowego Warszawskiego. Archeolog, historyk prasy, literat; wydawca "Warszawskiego Rocznika Literackiego"; badacz jaskiń doliny Prądnika, gdzie odkrył pierwsze ślady ceramiki wstęgowej w Polsce; opracował mapy jaskiń i schronisk skalnych w rejonie Ojcowa i Krakowa ofiarował okazy geologiczne pochodzące z wykopalisk z terenu Ojcowa oraz polskie czasopisma.

1910: Zarząd szkoły górniczej w Wieliczce nadesłał w darze 21 okazów soli