Muzeum Archidiecezjalne

opis skrócony

Muzeum Archidiecezjalne w Warszawie zostało założone w 1910 r. dzięki staraniom ks. Józefa Mrozowskiego, przy Bazylice archikatedralnej św. Jana Chrzciciela. W muzeum gromadzono obiekty sztuki sakralnej i dokumenty, m.in. rzeźby, malarstwo, tkaniny, przedmioty artystyczne. Dostęp do zbiorów był ograniczony, oficjalne otwarcie nastąpiło w 1938 r. W czasie II wojny światowej muzeum zostało częściowo zniszczone, rewindykowane po 1945 r. okazy zostały włączone do zbiorów państwowych.



zmiany w nazwach:
1938: Muzeum Archidiecezji Warszawskiej

misja:

Powiększenie zbiorów skarbca Bazyliki Archikatedralnej św. Jana, zabezpieczenie zabytków sztuki sakralnej z terenu diecezji warszawskiej.

zakres terytorialny:
diecezja warszawska

opis instytucji:

W l. 1907-1914 ks. Józef Mrozowski, na polecenie bpa Aleksandra Kakowskiego, prowadził inwentaryzację starożytności kościelnych diecezji warszawskiej. W 1910 r. ks. Mrozowski otrzymał pozwolenie urzędowe nr 4393 od Konsystorza Warszawskiego pozwalające na zrobienie spisu rzeczy pamiątkowych, znajdujących się w kościołach Archidyecezyi Warszawskiej w związku z projektowanem Muzeum Archidyecezyalnem. Przy okazji wyjazdów ks. Mrozowski zgromadził  znaczną ilości zabytków sztuki sakralnej, które stały się podstawą tworzonych od ok. 1910 r. zbiorów muzealnych na rzecz planowanego Muzeum Archidiecezjalnego. Kolekcja powiększana była staraniem ks. Mrozowskiego, ks. Wincentego Trojanowskiego, dzięki darowiznom osób prywatnych oraz zakupów od antykwariuszy. Kolekcja przechowywana była w kapitularzu nad zakrystią. W 1936 r. na potrzeby muzeum został zakupiony budynek przy ul. Kanonia 20/22/24, uroczyste otwarcie Muzeum Archidiecezjalnego nastąpiło w 1938 r.



typ:
Muzeum religijne - wyznaniowe diecezjalne
rodzaje pamięci:
religijna katolicka
obszary pamięci:
obszar artystyczny sztuka powszechna


lokalizacja:

kraj: region: miejscowość: datowanie:
Królestwo Polskie Mazowsze Warszawa od 1910 do 1939

uwagi:

Warszawa, Katedra, ul. św. Jana 8


Pracownicy:

Józef Mrozowski
Okres pracy pracownika od 2020
Okres pracy pracownika do 2020

Wincenty Trojanowski
Okres pracy pracownika od 2021
Okres pracy pracownika do 2021
test edit


Zbiory:

zbiory muzealne

Zbiory muzealne zostały podzielone na cztery różne działy.
rzeźba polska - przeważnie gotycka, bowiem barokowej nie uwzględniono przy okazji budowania muzeum z racji, że były dość licznie reprezentowane i nie uważano ich za zagrożone. Wśród zbiorów znajduje się kilkadziesiąt rzeźb z belek tęczowych z XIV-XVII wieku, które zostały usunięte i zastąpione nowszymi w wieku XVIII. Kolekcja ok. 30 rzeźb rezurekcyjnych z XV-XVIII wieku. Kilkadziesiąt rzeźb i płaskorzeźb XIV-XVIII wieku.
malarstwo polskie - obrazy przedstawiające dzieje Kościoła w Polsce, głównie z XVII wieku, obraz Ukrzyżowania z XV wieku, obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z XV wieku, fragmenty tryptyku z czterema scenami z życia Jana Chrzciciela - szkoła krakowska XV wiek. Zbiór portretów królów polskich oraz fundatorów kościołów archidiecezji. Najważniejszym elementem zbioru jest cała grupa kilkunastu blach trumiennych i pomnikowych z portretami magnaterii polskiej;
tkaniny - bardzo bogaty dział prezentujący przykłady sztuki tkackiej od ok. 1400 do 1800 roku, około tysiąca różnych obiektów: ornaty, dalmatyki, kapy, wyroby perskie, tureckie, flamandzkie (od XV wieku), hiszpańskie (z XV i XVI wieku), francuskie (od czasów Ludwika XIV do epoki empire), niemieckie (od XVI wieku), włoskie (od XIV wieku), słynne aksamity renesansowe pochodzące z Persji, Turcji, Wenecji, Genui i Hiszpanii. W zbiorze tym znajdują się również przykłady polskiej sztuki tkackiej: hafty z XVII-XVIII wieku, kolekcja bielizny haftowanej ze ściegiem kolorowym i złotym z XVII-XVIII wieku, dywany, klimy z XVIII wieku, makaty z XVII wieku; kolekcja pasów jedwabnych ze srebrnymi i złotymi nićmi słynnych marek: Paschalis, Kobełka, Masłowski, F.S., Filsjean, Sokołów, Słuck; kolekcja odznak masońskich z przełomu XVIII i XIX wieku;
artystyczne sprzęty kościelne - relikwiarze repusowane, wyjątkowe ławy i krzesła, stara skrzynia staropolska, kadzielnice, gotyckie misy mosiężne repusowane, lawetarz majolikowy z Delft.

Zbiory szczególnie cenne:

tryptyk gotycki z XVI wieku, zapewne ze szkoły Wita Stwosza - odrestaurowany został dzięki wsparciu finansowemu ks. J. Mrozowskiego;
kilkanaście portretów trumiennych;
wenecka kapa z aksamitu czerwonego ze wzorami koron i rogów obfitości (XVII wiek);
ława rzeźbiona inkrustowana z początku XVII wieku;
krzesło Stanisława Augusta.

Print Friendly, PDF & Email