Podwaliny Gabinetu Anatomicznego w Wilnie położył patomorfolog, Jakub Briotet, który w 1777 roku przybył z Francji do zreformowanej Akademii i Uniwersytetu Wileńskiego (wcześniej Akademia i Uniwersytet Wileński Towarzystwa Jezusowego). Początkowo kolekcja preparatów tworzona wraz z chirurgiem i położnikiem Mikołajem Regnierem była gromadzona w Collegium Medicum założonym w 1773/1781 roku. W 1803 roku na mocy ukazu…
Białystok, 1900-1918, Muzeum 4. Mariupolskiego pułku huzarów
Muzeum 4. Mariupolskiego pułku huzarów generała-feldmarszałka ks. Wittgensteina w Białymstoku najprawdopodobniej powstało już w 1900 roku. W 1914 roku wzmiankowo, że pułk posiadał swoje muzeum. Jego historia jest jednak dość krótka – muzeum zostało formalnie zamknięte w 1918 roku. Równie niejasne są losy białostockich zbiorów pułkowych. Nie wiadomo czy trafiły jako depozyty do Artyleryjskiego…
Zbiory Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, 1783
W 1783 roku przy Szkole Głównej Koronnej w Krakowie powstał Ogród Botaniczny, który miał być zakładem pomocniczym, miejscem prowadzenia warsztatów naukowych i prac badawczych. Pierwszy dyrektor prof. Jan Jaśkiewicz w latach 1783–1787, zgromadził tam niewielki zbiór dendrologiczny krajowych gatunków drzew, dwa XVIII-wieczne zielniki przywiezione z południowej Europy oraz bogata kolekcja botaniczna ks. Michała Sołtyka, dziekana…
Lwów, 1908-1945, Muzeum Narodowe im. Jana III
W 1640 r. Jakub Sobieski, nabył kamienicę w Rynku we Lwowie, którą po jego śmierci (1646) odziedziczył jego syn, od 1646 król Polski Jan III Sobieski. Gmach, w którym król często przebywał wraz z Marią Kazimierą, był od tego czasu zwany Kamienicą Królewską lub Sobieskich i stał się ważnym miejscem na mapie Lwowa. W XVIII…
Krościenko, 1914, Muzeum Pienińskie
W 1893 roku w Oddziale Pienińskiego Towarzystwa Tatrzańskiego zrodził się pomysł o założeniu Muzeum Pienińskiego. W tym też celu zaczęto kolekcjonować eksponaty, powiększać zbiory, a także ustalono, że konserwatorem muzealnym zostanie Jan Żochowski. Muzeum Pienińskie w Krościenku oficjalnie powstało w 1914 roku. Niestety nie ma na jego temat zbyt wielu informacji. Wiadomo, że celem instytucji…
Lwów, 1880, Muzeum Dzieduszyckich
Początków Muzeum należy szukać w kolekcjonerskiej pasji Włodzimierza Dzieduszyckiego (1825-1899) zaszczepionej jeszcze w dzieciństwie przez rodziców – Józefa Kalasantego, właściciela bogatej biblioteki, kolekcjonera dzieł sztuki i okazów przyrodniczych oraz matki Pauliny Działyńskiej, kolekcjonerki szkieletów gąbek, korali, szkarłupni i skorup mięczaków. Początkowo zbiory znajdowały się w rodzinnej posiadłości, w pałacu w Poturzycy, głównej siedzibie rodowej pod…
Kraków, 1898, Muzeum historyczne m. Krakowa
Na trzecim z kolei posiedzeniu Towarzystwa Upiększenia Miasta Krakowa i Okolicy, 24 maja 1889 r., postanowiono: “Założyć muzeum pod nazwą Muzeum Miejskie obejmujące pamiątki historyczne, dzieła sztuki i wszelkie w ogóle przedmioty do muzeum odpowiednie, a odnoszące się do miasta Krakowa i jego mieszkańców”. Jednak ze względu na zadłużenie miasta rada miejska nie podjęła decyzji…
Cieszyn, 1901, Muzeum miejskie
Na początku XX wieku kapitan Weissman przekazał swoje prywatne zbiory Cieszynowi, kładąc podwaliny pod Muzeum Miejskie. Zbiory zaczęły szybko się powiększać. Po pierwszej wojnie światowej z chwilą przejęcia części miasta przez władze polskie, stanowisko kustosza Muzeum Miejskiego objął inż. Wiktor Karger. Wtedy też doszło do połączenia zbiorów miejskich i Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Siedzibą nowopowstałej placówki…
Chroberz, 1858-1860, Muzeum Polskie im. Świdzińskich (w ramach ordynacji Myszkowskiej Wielopolskich
Konstanty Świdwiński z Sulgostowa zapisał w testamencie swoją kolekcję narodowi polskiemu. Po jego śmierci pieczę nad nią pełnił margrabia Wielkopolski, który postanowił umieścić ją w pałacu ordynacji myszkowskiej, gdzie miała być udostępniana bez ograniczeń. W tym celu wzniósł pałac w Chrobrzu, który miał być specjalnie przystosowany do udostępniania biblioteki i kolekcji dzieł sztuki. Na fryzie…
Brześć Litewski, 1900-1918, Muzeum 152 Władykaukaskiego PP gen. Jermołowa
Niewiele wiadomo na temat muzeum Muzeum 152. Władykaukaskiego PP gen. Jermołowa. Musiało powstać przed 1914 r., skoro pułk w tym roku był wzmiankowany jako posiadający muzeum. Zapewne pocz. XX w. Brak jednak konkretnych danych. Formalnie przestało istnieć w 1918 r. , wraz z likwidacją muzeów pułkowych carskiej armii (Александрова Н.В., Российские военные музеи, s. 76–80;Спиридонова…