INSTYTUCJE MUZEALNE

Muzeum Narodowe Polskie w Raperswilu w Szwajcarii zostało założone z inicjatywy  Agatona Gillera (1831-1887) dziennikarza i działacz niepodległościowego na emigracji. Placówkę ufundował Władysław hr. Broel Plater (1808-1889) polityk, dziennikarz, poseł na Sejm i aktywny działacz polskiego środowiska narodowego na emigracji. Siedzibą muzeum stał się zamek nad brzegiem Jeziora Zurychskiego (wydzierżawiony na 99 lat). Gromadziło ono…

Muzeum Starożytności i Artystyczno-Przemysłowe działało w latach 1906-1909 i 1910-1914. Jego założycielem był Antoni Brodowski (1859–1928), inżynier, zatrudniony  jako urzędnik wileńskiego okręgu inżynierskiego, zajmującego się nadzorem i budową mostów, dróg oraz obiektów o znaczeniu strategicznym. Całe życie Brodowski oprócz pracy zawodowej poświęcił swojej pasji, czyli gromadzeniu zabytków historycznych, okazów archeologicznych i dzieł sztuki. Z zachęcających…

Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie zostało założone w 1906 roku z inicjatywy E. Orzeszkowej, W. Zachorskiego, J. Matwiłły, A. Parczewskiego i S. Kościałkowskiego. Zgodnie ze statutem Towarzystwo miało na celu „pielęgnowanie nauk, umiejętności i literatury w języku polskim, w szczególności zaś badanie kraju pod względem przyrodniczym, etnograficznym, historycznym, ekonomicznym i statystycznym” (§ 2). Swoją działalność…

Muzeum Przemysłu i Rolnictwa zostało utworzone w 1875 r. W początkowych latach zrzeszało ono przedstawicieli arystokracji, finansjery i świata naukowego. Celem muzeum stało się z jednej strony gromadzenie okazów związanych z przemysłem i rolnictwem, z drugiej popularyzacja wiedzy poprzez wystawy czasowe oraz tworzenie biblioteki i pracowni naukowych. Źródłem finansowania muzeum były składki i donacje członków.…

W 1817 roku władze miejskie Warszawy zakupiły d. Pałac Jabłonowskich na funkcję nowego ratusza miejskiego. Po jego dostosowaniu przeniesione zostały do gmachu wszystkie urzędy, a prawdopodobnie również archiwalia i zabytki historyczne związane z przeszłością miasta. Zbiory Magistratu nie były tworzone z myślą o powstaniu kolekcji muzealnej, stanowiły pozostałości po wcześniejszych przedmiotach reprezentacyjnych i użytkowych oraz …

Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie zostało utworzone w 1860, najprawdopodobniej inspiracją do jego utworzenia przyszła z Petersburga. Inicjatorami „Zachęty” byli artyści, przed wszystkim Wojciech Gerson (1831-1901), Alfred Schouppé (1812-1899) oraz Marcin Olszyński (1829-1904). Struktura Towarzystwa obejmowała członków rzeczywistych i zwyczajnych, którzy opłacali składki członkowskie, oraz wybieranych przez Komitet towarzystwa członków honorowych. Prezesami Towarzystwa byli…

Emeryk Hutten-Czapski, ur. w 1828 roku w Stańkowie na Białorusi, kolekcjoner gł. numizmatów, w 1851 został członkiem Towarzystwa Archeologiczno-Numizmatycznego. Na początku lat 60. XIX w. nabył i przebudował pałac w Stańkowie, tam umieścił swoje zbiory – 20 tys. książek, ryciny, obrazy i kilkanaście tys. numizmatów, tkaniny słuckie, zbroje, ordery polskie, odznaki masońskie, porcelanę, szkło, brązy,…

Dnia 1 listopada 1893 zmarł Jan Matejko, jeden z najwybitniejszych polskich przedstawicieli malarstwa historycznego, kolekcjoner, prekursor konserwacji i ochrony zabytków, głównie m. Krakowa, profesor i wieloletni dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie,  członek wielu towarzystw i stowarzyszeń artystycznych, naukowych i społecznych. Z inicjatywą utworzenia muzeum wyszedł prof. Marian Sokołowski, który na łamach „Czasu” przedstawił projekt…

W latach 1907-1914 ks. kanonik Józef Mrozowski (1864-1924) został wysłany przez radę Archidiecezji Warszawskiej w objazd po diecezji w celu przeprowadzenia szczegółowego spisu starożytności kościelnych. Wyniki swoich badań opublikował na łamach czasopisma „Wiadomości Archidyecezyalne Warszawskie” w 1917 r. Stwierdził wówczas: „Piszący miał możność zwiedzenia wielu kościołów i parafii naszej Archidyecezyi przy zbieraniu materyału dla utworzenia…

Jak pisano w sprawozdaniu za rok 1913 „Idea muzeum kaszubsko-pomorskiego powstała wśród młodokaszubów, gromadzących się wokół  dziennikarza i pisarza dr Aleksandra Majkowskiego (1876-1938) i pierwszy wyraz znalazła na łamach „Gryfa” (1908). Celem twórców muzeum było „zachować skarby, nagromadzone przez ojców, dla przyszłych pokoleń, i jednych i drugich łączyć pasmem tradycji. Dla nas – pisano –…