Horodok (Gródek pow. Równe), 1896, Muzeum Wołyńskie

Muzeum w Gródku (Городоцький музей Волинської губернії) w  powiecie równieńskim (ob. Ukraina) zostało założone w 1896 roku przez barona Teodora Steinheila (Fedir Sztejngel / Федір Рудольфович Штейнгель, 1870-1946). Mieściło się ono w pałacu Steinheila, w 5 przestronnych pomieszczeniach (1906). Muzeum pozostawało pod opieką swojego twórcy, a także współpracujących z nim specjalistami z różnych dziedzin, którzy…

Bordzie-Bijaty, muzeum Dionizego Paszkiewicza (Dionizas Poška) w wydrążonym dębie Baublis

W 1812 r. Dionizy Paszkiewicz (1764-1830), regent sądów grodzkiego i ziemskiego, pisarz ziemski i sekretarz sądu granicznego, na terenie zakupionego majątku w Bordzie-Bijaty (lit. Bardžiai) stworzył tzw. Muzeum w Baublisie. Paszkiewicz był kolekcjonerem – zbierał pamiątki etnograficzne, historyczne i lingwistyczne dotyczące przeszłości Żmudzi. Ponadto opracował, wzorowany na dziele Samuela Bogumiła Lindego, słownik litewsko-polsko-łaciński; tworzył wiersze…

Braniewo, 1880, Gabinet Archeologii Antycznej przy Lyceum Hosianum

Gabinet Archeologii Antycznej Lyceum Hosianum w Braniewie [niem. Das Antik-Archäologische Kabinett am Lyceum Hosianum] został założony w 1880 r. z inicjatywy Wilhelma Weissbrodta (1836-1917) profesora  filologii na wydziale filozofii w Liceum Hosianum w Braniewie. Początkowo planował on stworzenie sali historycznej stanowiącej bazę dydaktyczną dla studentów uczelni. Pod koniec życia Weissbrodta katalog zbiorów liczył 1250 pozycji,…

1911 – Kraków, Wystawa współczesnej polskiej sztuki kościelnej im. Piotra Skargi

Wystawa otwarta 2 grudnia 1911 r. w Krakowie została zorganizowana przez Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych. Jak pisano “Wystawa ta nie stanęła ana pożądanym przez nas poziomie, mimo to znaczenie jej przez to zupełnie nie upada. Wyniki ujemne pozostaną dla nas nauką i otworzą nam oczy na tę zaniedbaną gałąź naszej kultury”. Na wystawie prezentowane były…

Wilno, 1906, Muzeum Starożytności i Artystyczno-Przemysłowe inż. Antoniego Brodowskiego

Muzeum Starożytności i Artystyczno-Przemysłowe działało w latach 1906-1909 i 1910-1914. Jego założycielem był Antoni Brodowski (1859–1928), inżynier, zatrudniony  jako urzędnik wileńskiego okręgu inżynierskiego, zajmującego się nadzorem i budową mostów, dróg oraz obiektów o znaczeniu strategicznym. Całe życie Brodowski oprócz pracy zawodowej poświęcił swojej pasji, czyli gromadzeniu zabytków historycznych, okazów archeologicznych i dzieł sztuki. Z zachęcających…

Wilno, 1907, Muzeum Towarzystwa Przyjaciół Nauk

Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Wilnie zostało założone w 1906 roku z inicjatywy E. Orzeszkowej, W. Zachorskiego, J. Matwiłły, A. Parczewskiego i S. Kościałkowskiego. Zgodnie ze statutem Towarzystwo miało na celu „pielęgnowanie nauk, umiejętności i literatury w języku polskim, w szczególności zaś badanie kraju pod względem przyrodniczym, etnograficznym, historycznym, ekonomicznym i statystycznym” (§ 2). Swoją działalność…

Warszawa, 1875 Muzeum Rolnictwa i Przemysłu

Muzeum Przemysłu i Rolnictwa zostało utworzone w 1875 r. W początkowych latach zrzeszało ono przedstawicieli arystokracji, finansjery i świata naukowego. Celem muzeum stało się z jednej strony gromadzenie okazów związanych z przemysłem i rolnictwem, z drugiej popularyzacja wiedzy poprzez wystawy czasowe oraz tworzenie biblioteki i pracowni naukowych. Źródłem finansowania muzeum były składki i donacje członków.…

Warszawa, Zbiory Magistratu Stołecznego m. Warszawy

W 1817 roku władze miejskie Warszawy zakupiły d. Pałac Jabłonowskich na funkcję nowego ratusza miejskiego. Po jego dostosowaniu przeniesione zostały do gmachu wszystkie urzędy, a prawdopodobnie również archiwalia i zabytki historyczne związane z przeszłością miasta. Zbiory Magistratu nie były tworzone z myślą o powstaniu kolekcji muzealnej, stanowiły pozostałości po wcześniejszych przedmiotach reprezentacyjnych i użytkowych oraz …

Warszawa, 1860, Zbiory Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych

Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie zostało utworzone w 1860, najprawdopodobniej inspiracją do jego utworzenia przyszła z Petersburga. Inicjatorami „Zachęty” byli artyści, przed wszystkim Wojciech Gerson (1831-1901), Alfred Schouppé (1812-1899) oraz Marcin Olszyński (1829-1904). Struktura Towarzystwa obejmowała członków rzeczywistych i zwyczajnych, którzy opłacali składki członkowskie, oraz wybieranych przez Komitet towarzystwa członków honorowych. Prezesami Towarzystwa byli…

Kraków, Zbiory Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego

W 1584 r. w Krakowie ks. Piotr Skarga utworzył w Krakowie Bractwo Miłosierdzia Bogarodzice, którego celem była pomoc materialna i duchowa ludziom ubogim, wstydzącym się żebrać. Miało ono charakter świecki, jednak wśród jego członków znajdowali się również przedstawiciele duchowieństwa.  Przy bractwie powołano tzw. Bank Pobożny, który stanowił kapitał pod nieoprocentowane fanty i zastawy osób potrzebujących.…